سیگنال قرمز برای اقتصاد جهانی
سقوط بیش از ۲ درصدی قیمت نفت در بازارهای جهانی، بیش از یک نوسان روزانه، زنگ خطری جدی برای سلامت اقتصاد جهانی است.

این کاهش شدید، نتیجه گرفتار شدن بازار در یک “جنگ دو جبهه” تمامعیار است: از یک سو، شعلهور شدن دوباره جنگ تجاری میان دو غول اقتصادی جهان، آمریکا و چین، که موتور تقاضا برای انرژی را تهدید به خاموشی میکند و از سوی دیگر، گزارش بدبینانه آژانس بینالمللی انرژی (IEA) که از یک سونامی عرضه در آینده نزدیک خبر میدهد. این ترکیب سمی، معاملهگران را به لاک “ریسکگریزی” فرو برده و چشمانداز بازار را تیره کرده است.
جبهه اول: ترس از رکود در جنگ اژدها و عقاب
ریشه اصلی وحشت کنونی بازار، در تشدید تنشها میان واشنگتن و پکن نهفته است. چین به عنوان بزرگترین واردکننده نفت و آمریکا به عنوان بزرگترین مصرفکننده، قلب تپنده تقاضای جهانی انرژی هستند. هرگونه اخلال در روابط تجاری این دو، به مثابه ایجاد لخته در شریانهای اصلی اقتصاد جهانی است و مستقیماً به کاهش مصرف سوخت در کارخانهها، حملونقل و سفرها منجر میشود.
اقدامات تلافیجویانه اخیر، از جمله تشدید نظارت صادراتی پکن بر مواد معدنی کمیاب و تهدیدهای جدید ترامپ برای اعمال تعرفههای ۱۰۰ درصدی، نشان میدهد که این جنگ تجاری وارد فاز خطرناکتری شده است. حتی تحریم شرکتهای مرتبط با کشتیسازی و اعمال هزینههای اضافی بندری، همگی شلیکهایی هستند که صدای انفجارشان در بازار نفت شنیده میشود و سناریوی یک رکود اقتصادی جهانی را بیش از پیش محتمل میسازد. در چنین فضایی، حتی صحبتهای وزیر خزانهداری آمریکا مبنی بر تمایل به مذاکره نیز نمیتواند ترس بازار را تسکین دهد، زیرا بازار دیگر به “حرفها” اعتماد ندارد و تنها به “اقدامات” خصمانه واکنش نشان میدهد.
جبهه دوم: نبرد روایتها و شوک مازاد عرضه
در حالی که سمت تقاضا با تهدید رکود مواجه است، سمت عرضه نیز با یک گزارش شوکهکننده از سوی آژانس بینالمللی انرژی (IEA) لرزید. پیشبینی این نهاد معتبر مبنی بر اینکه بازار نفت در سال آینده با مازاد عرضه غولآسای ۴ میلیون بشکهای در روز مواجه خواهد شد، مانند ریختن بنزین بر آتش نگرانیها بود. این گزارش استدلال میکند که تولیدکنندگان اوپک پلاس و رقبایشان تولید را افزایش خواهند داد در حالی که رشد تقاضا ضعیف باقی میماند.
این پیشبینی بدبینانه، در تضاد کامل با دیدگاه نسبتاً خوشبینانه اوپک پلاس قرار دارد که معتقد است بازار به سمت تعادل یا حتی کمبود عرضه حرکت خواهد کرد. این “جنگ روایتها” بین دو نهاد قدرتمند بازار نفت، خود به منبع عظیمی از عدم قطعیت تبدیل شده است. وقتی حتی بزرگترین بازیگران نیز نمیتوانند بر سر آینده به توافق برسند، معاملهگران به طور طبیعی بدترین سناریو را محتملتر میدانند و این یعنی فروش گسترده و فشار برای کاهش قیمتها.
نفت در گرداب عدم قطعیت
بازار نفت در حال حاضر در یک گرداب کامل از سیگنالهای منفی گرفتار شده است. ترس از کندی اقتصاد جهانی به رهبری آمریکا و چین، چشمانداز ترسناک مازاد عرضه، و بیاعتمادی عمیق به راهحلهای دیپلماتیک، فضایی مسموم برای قیمتها ایجاد کرده است. سقوط اخیر قیمت نفت، صرفاً یک عدد روی مانیتورها نیست؛ بلکه بازتابی از نگرانی عمیق نسبت به آیندهای است که در آن موتورهای رشد اقتصادی جهان در حال خاموش شدن هستند. تا زمانی که تنشهای تجاری میان واشنگتن و پکن به یک توافق واقعی و پایدار منجر نشود، بازار نفت همچنان بر لبه تیغ حرکت خواهد کرد و در برابر هر خبر منفی جدیدی، آسیبپذیر خواهد بود.