تخم مرغ 300 هزار تومانی: اتحادیه تسلیم بازار شد!
گرانی تخممرغ در بازار؛ صادرات، نهاده دامی و نظارت بر قیمتگذاری در کانون توجه
در حالی که اتحادیه مرکزی مرغداران میهن قیمت منطقی هر شانه تخممرغ را حدود ۲۲۷ هزار تومان اعلام کرده است، مشاهدات میدانی از بازار مصرف حاکی از عرضه این محصول با نرخهایی تا ۳۰۰ هزار تومان است. این اختلاف فاحش، فعالان صنعت را بر آن داشته تا نابسامانی در شبکه توزیع و ضعف نظارت را عامل اصلی این گرانی بیرویه و تلاطم بازار معرفی کنند.
رشد بیسابقه قیمت تخممرغ در بازار
بررسیهای میدانی نشان میدهد که تخممرغ به عنوان یکی از اصلیترین اقلام پروتئینی سبد خانوار، طی روزهای اخیر با افزایش قابل توجهی همراه بوده و در برخی نقاط به نرخهایی فراتر از قیمت منطقی رسیده است. هماکنون هر کارتن تخممرغ که شامل ۶ شانه ۳۰ عددی است، با قیمت حدود یکمیلیون و ۴۵۰ هزار تومان به دست خردهفروشان میرسد. بر این اساس، قیمت هر عدد تخممرغ به حدود ۱۰ هزار تومان و هر شانه تخممرغ نیز در بازه قیمتی ۲۷۵ تا ۲۹۰ هزار تومان و حتی در برخی واحدهای صنفی تا ۳۰۰ هزار تومان به فروش میرسد.
این در حالی است که بر اساس اعلام اتحادیه مرکزی مرغداران میهن، قیمت تمامشده و نرخ منطقی تخممرغ برای مصرفکننده، بسته به وزن، به طور میانگین حدود شانهای ۲۲۷ هزار تومان است. همچنین، حاشیه سود منطقی و رسمی برای خردهفروشان ۱۵ درصد در نظر گرفته شده، اما با توجه به قیمتهای فروش کنونی، شاهد حاشیه سود حدود ۲۷ درصدی هستیم که نشاندهنده گرانفروشی و نوسانات غیرمنطقی است.
ابهامات در نظارت و تلاطم بازار
افزایش بیرویه قیمت تخممرغ در شرایط کنونی، سوالاتی را درباره نقش نهادهای نظارتی و وزارت جهاد کشاورزی در کنترل بازار ایجاد کرده است. فعالان صنعت معتقدند که سکوت طولانی در این زمینه، تنها موجب تلاطم بازار شده است. با وجود آنکه مشکل چندماهه تولیدکنندگان، تامین نهادههای دامی است، تاکنون تنها مسئله مطرحشده از سوی وزارت جهاد کشاورزی، تامین نهادهها و نظارت بر بازار بوده است. از سوی دیگر، سازمان تعزیرات حکومتی نیز از نظارت بر قیمتها و برخورد با متخلفان سخن میگوید. با این حال، بسیاری بر این باورند که مشکل اصلی در زنجیره توزیع نهاده و عدم نظارت واقعی و برخوردهای قانونی است.
این وضعیت، منجر به نبود ثبات در بازار خردهفروشی شده و برخی واحدها فاقد فاکتور رسمی برای خرید تخممرغ هستند و هر روز با قیمتهای متفاوتی برای عرضه محصول مواجه میشوند که امکان تعیین قیمت مشخص برای روزهای آتی را از آنها سلب کرده است.
توقف صادرات برای ساماندهی بازار داخلی
در پی نوسانات و عدم ثبات در بازار داخلی، محمد مرادی، مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن، از توقف موقت صادرات تخممرغ از ابتدای دهه دوم آذرماه خبر داد. وی تاکید کرد که با وجود تعهدات صادراتی قبلی، این تصمیم به منظور بازگشت شرایط نهادهها به وضعیت طبیعی و ساماندهی بازار داخلی اتخاذ شده است. این اقدام با هدف کمک به تامین نیاز کشور و تثبیت قیمتها صورت گرفته است.
هشدار اتحادیه مرغداران: تداوم وضعیت کنونی فاجعهبار است
مدیرعامل اتحادیه مرکزی مرغداران میهن بار دیگر بر قیمت منطقی و تمامشده ۲۲۷ هزار تومانی برای هر شانه تخممرغ تاکید کرد و قیمتهای تا ۳۰۰ هزار تومان را به هیچ عنوان قابل توجیه ندانست و آن را مصداق گرانفروشی عنوان کرد. وی بینظمی در شبکه توزیع را عامل اصلی این اختلاف قیمتی فاحش برشمرد.
مرادی درباره وضعیت تولید تخممرغ در کشور هشدار داد: آمارها بیشتر مبتنی بر اطلاعات میدانی است و به دلیل مشکلات مرتبط با نهادهها، گلهها آسیب دیدهاند. اگر این وضعیت تداوم یابد، انگیزه تولیدکنندگان برای حفظ و نگهداری گلهها کاهش خواهد یافت. او تصریح کرد که تا این لحظه، با وجود تمام آسیبها، کمبودی در تولید تخممرغ در کشور نداریم، اما واقعیت این است که تولید آسیب دیده و امکان تداوم با ظرفیت مورد انتظار وجود ندارد.
مدیرعامل اتحادیه با ابراز نگرانی شدید نسبت به آینده اظهار داشت: تولید تخممرغ یک فرآیند کوتاهمدت نیست و تصمیمات امروز، آثار خود را در ماهها و حتی سالهای آینده نشان میدهد. وی عواملی نظیر تغییر نرخ ارز و ابهامات متعدد را از جمله مهمترین موانع کاهش انگیزه سرمایهگذاری دانست. مرادی افزود که بلاتکلیفی کنونی میتواند هم تولید آینده و هم حفظ گلههای فعلی را با چالش جدی مواجه کند، به ویژه با توجه به تقارن اسفندماه با ماه مبارک رمضان و عید نوروز. او در پایان تاکید کرد که در حال حاضر کمبود نداریم، اما فاصله بین بروز مشکلات و موفقیت در مدیریت آنها بسیار کوتاه است و تداوم بلاتکلیفی یا تصمیمات هیجانی و بدون تدبیر میتواند شرایط را به سرعت بحرانی کند و به دلیل نبود داده و اطلاعرسانی شفاف، پیشبینی وضعیت آینده صنعت دشوار است.