موج سیاه ورشکستگی موبایل فروشان را میبلعد
نوسانات ارز و موانع واردات، قاچاق را در بازار موبایل ایران رونق داده است.
بازار تلفن همراه ایران در روزهای اخیر با چالشهای جدی و گستردهای مواجه شده است که از جمله مهمترین آنها میتوان به بسته شدن سامانه بهینه، نوسانات شدید قیمت دلار و مشکلات عدیده در فرایند ثبت سفارش و تخصیص ارز اشاره کرد. این وضعیت باعث نگرانی شدید فعالان صنفی و هشدارهای متعدد از سوی مسئولان و کارشناسان شده است.
اعتراضات صنفی و نگرانی از تلاطمات ارزی
همزمان با تلاش دولت چهاردهم برای اصلاح سیاستهای ارزی گذشته و شفافسازی اقتصاد، فیلمهایی از تجمع محدود کسبه پاساژ علاءالدین تهران در اعتراض به نوسان نرخ ارز منتشر شد. این تجمعات، اگرچه محدود بودند، اما پیامی روشن داشتند: نگرانی عمیق کسبه از آینده شغلی خود در پی تغییرات پیدرپی و غیرقابل پیشبینی نرخ ارز در بازار.
نرخ ارز در ماههای اخیر به دلایل متعددی از جمله تاثیرپذیری از شرایط سیاسی و اقتصادی، روند صعودی به خود گرفته است. در واکنش به این وضعیت، دولت برای مدیریت بازار، اصلاحات ارزی را با سرعت بیشتری به اجرا گذاشته که از جمله مهمترین آنها تعدیل نرخ حوالههای ارزی در تالار اول مرکز مبادله، اعلام رسمی نرخها در تالار دوم و انتقال بخشی از نیازهای ارزی تا سقف ۱۰۰ هزار دلار به تالار دوم بوده است.
موانع پیش روی واردات و کسب و کارهای خرد
فشار تقاضای نقدینگی بر بازار غیررسمی ارز و همچنین عوامل سیاسی و روانی، بازار آزاد ارز را به شدت تحت تأثیر قرار داده است. در مقطعی حتی نرخ دلار در این بازار به ۱۴۷ هزار تومان رسید که اگرچه با عقبگرد همراه شد، اما نگرانیها را تشدید کرد. کسب و کارهای خرد، به ویژه آنهایی که بنیه مالی بالایی برای تابآوری در برابر تلاطمات اقتصادی ندارند، بیش از پیش نگران آینده شغلی خود هستند و نمیدانند کالایی که امروز میفروشند را فردا با چه نرخی میتوانند دوباره خریداری کنند.
این شرایط برای اصناف عرضهکننده کالاهای وارداتی پرمصرف مانند تلفن همراه به مراتب دشوارتر است. نه تنها خود کالا وابسته به نرخ ارز است، بلکه تجهیزات جانبی و حتی هزینههای رجیستری آن نیز بر اساس نرخ ارز محاسبه میشود و هرگونه نوسان ارزی تأثیر مستقیمی بر کسب و کار آنها دارد.
هشدارهای صریح فعالان صنعت موبایل
رئیس کمیسیون تخصصی موبایل اتاق اصناف ایران، نوسان ارز و بسته شدن سامانه بهینه را مهمترین مشکلات صنف موبایلفروشان عنوان کرد. وی تأکید کرد که به دلیل توقف فعالیت «سامانه بهینه»، واردکنندگان تلفن همراه امکان ثبت سفارش ندارند و این امر تهیه کالای مورد نیاز بازار را با مشکل مواجه کرده است. مشکلات ثبت سفارش و طولانی شدن روند تخصیص ارز نیز بر این چالشها افزوده است.
در همین راستا، رئیس انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی نیز با اشاره به مشکلات ثبت سفارش و تخصیص ارز، اظهار داشت که این روند در برخی موارد تا ۴۰۰ روز به طول انجامیده است. وی خواستار تسهیل در روند صادرات برای امکان واردات در قبال آن شد و هشدار داد که اگر واردات صورت نگیرد، صادراتی نیز در کار نخواهد بود.
کاهش واردات و افزایش قاچاق چمدانی
بر اساس آمار، امسال شاهد کاهش چشمگیر واردات رسمی تلفن همراه هستیم؛ در حالی که یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار تلفن همراه ثبت سفارش شده، ترخیص این کالاهاهها چندین ماه به طول میانجامد. این وضعیت به افزایش واردات به صورت مسافری و حتی خرید و فروش پاسپورت برای رجیستری تلفنهای همراه منجر شده است. کارشناسان هشدار میدهند که در صورت عدم رفع مشکلات ثبت سفارش و تخصیص ارز، شاهد افزایش بیش از پیش واردات چمدانی و تبعات منفی آن بر بازار خواهیم بود.
مطالبه ثبات و تسهیل در واردات
صنوف موبایلفروشان و واردکنندگان خواستار ثبات در بازار ارز، تسهیلگری در فرایند واردات و برطرف شدن مشکلات «سامانه بهینه» هستند تا بتوانند با آرامش و اطمینان خاطر به کسب و کار خود ادامه دهند. فعالان این صنعت هشدار میدهند که در صورت عدم چارهاندیشی فوری و موثر، صنعت تلفن همراه کشور در آستانه ورشکستگی قرار خواهد گرفت و با مشکلات عدیدهای روبهرو خواهد شد.
