رسوایی ارزی: 'عقبماندگی عجیب' در تخصیص ارز به تجدیدپذیرها فاش شد!
چالشهای اقتصادی و کسری ارز، مانع توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر میشوند.
اختصاص تنها یکسوم ارز مورد نیاز نیروگاههای تجدیدپذیر؛ توسعه ظرفیت به کُندی پیش میرود
در ۹ ماهه نخست سال جاری، در حالی که نیاز ارزی پروژههای نیروگاههای تجدیدپذیر از مرز ۱.۵ میلیارد دلار فراتر رفته است، تنها حدود یکسوم این میزان تخصیص یافته است. این عدم تخصیص به موقع ارز، پروژههای متعدد را در صف تأمین تجهیزات قرار داده و موجب کندی چشمگیر در توسعه ظرفیت انرژیهای پاک در کشور شده است.
تأخیر در تحقق اهداف ظرفیت منصوبه تجدیدپذیر
برنامهریزی اولیه حاکی از آن بود که ظرفیت منصوبه نیروگاههای تجدیدپذیر تا تابستان امسال به ۵۰۰۰ مگاوات برسد، اما کشور با ظرفیتی حدود ۲۵۰۰ مگاوات به استقبال فصل گرما رفت. همچنین، هدفگذاری شده بود تا پایان سال جاری، این ظرفیت به ۷۰۰۰ مگاوات افزایش یابد که با توجه به شرایط موجود و گذشت بیش از ۹ ماه از سال، این برنامه تعدیل شده و تحقق حدود ۵۰۰۰ مگاوات تا پایان سال نیز با شش ماه تأخیر همراه خواهد بود.
"تخصیص ارز"؛ مهمترین مانع پیشرفت پروژهها
تحلیل دلایل تأخیر در تکمیل پروژههای تجدیدپذیر نشان میدهد که اگرچه عوامل متعددی در این زمینه نقش دارند، اما مهمترین و اثرگذارترین مانع، چالش "تخصیص ارز" برای واردات تجهیزات است. بسیاری از پروژهها در مراحل ثبت سفارش در سامانه جامع تجارت و تخصیص ارز از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت با موانع جدی روبهرو هستند که عملاً پیشرفت آنها را متوقف کرده است.
کسری یک میلیارد دلاری در تأمین ارز
بر اساس گزارشها، از ابتدای سال جاری تا پایان آذرماه، مجموع ارز مورد نیاز پروژههای در حال ساخت که توسط سازمان ساتبا تأیید شده، به یک میلیارد و ۵۹۳ میلیون دلار رسیده است. در مقابل، میزان ارز تخصیص یافته در همین دوره زمانی، حدود ۵۷۸ میلیون و ۹۰۳ هزار دلار بوده است. این آمار نشان میدهد که حدود یک میلیارد دلار نیاز ارزی پروژههای تجدیدپذیر برای ماهها در انتظار تخصیص مانده است.
موانع صندوق توسعه ملی و مشکلات اعتبارات اسنادی
تخصیص ارز از سوی صندوق توسعه ملی نیز با مشکلاتی نظیر عدم اولویتدهی به پروژههای تجدیدپذیر و عدم بازگشایی اعتبارات اسنادی (LC) برای واردات تجهیزات مواجه است. این موانع، زنجیره تأمین و اجرای پروژهها را با وقفه روبهرو کرده و به طور مستقیم بر توان کشور در افزایش سهم انرژیهای پاک تأثیر منفی گذاشته است.
