شوک بزرگ: سکه ۲۵ تومانی شما را میلیونی میکند! تنها با این یک نشانه، گنج پنهان را پیدا کنید!
شایعه ارزش بالای سکه ۲۵ تومانی، تله کلاهبرداران برای کلکسیونرهاست
پس از موج شایعات مربوط به «جیوه قرمز چرخ خیاطیهای قدیمی»، این بار «سکههای ۲۵ تومانی» به کانون توجه بازار شایعات و عتیقهفروشی در ایران تبدیل شدهاند. تب خرید و فروش این سکهها با قیمتهای نجومی، نبض بازارهای خیابانی و پلتفرمهای آنلاین را در دست گرفته و هر روز به شایعات پیرامون آن دامن میزند. در حالی که بسیاری از مردم عادی گمان میکنند سکههای قدیمی و خطخورده در جیب و صندوقچه آنها ارزش میلیونی دارد، کارشناسان این حوزه واقعیت پشت پرده این هیجان کاذب را آشکار میکنند.
تب جدید در بازار عتیقه: سکههای ۲۵ تومانی در کانون توجه
شایعات و اخبار مربوط به ارزش نجومی سکههای ۲۵ تومانی، بازارهای خیابانی عتیقهفروشی تا سایتهای خرید و فروش اینترنتی را فرا گرفته است. برخی قیمتهای ۲ میلیون تومانی را برای این سکهها مطرح میکنند و برخی دیگر با تأکید بر سال ضرب خاص، چند میلیون دیگر بر این قیمت میافزایند. این زنجیره رو به گسترش، در میان مردم این تصور را ایجاد کرده که سکههای قدیمی میتوانند همچون معجزهای زندگیشان را دگرگون کنند. همین امیدواری کافی است تا بسیاری از افرادی که این سکهها را به عنوان یادگار نگهداری میکردند، اکنون به فروشنده آنها تبدیل شوند.
رمزگشایی از ارزش واقعی: گفتگو با یک کارشناس عتیقه
برای روشن شدن ابعاد واقعی این پدیده، خبرگزاری ما با علی زمزم، عتیقهفروش و کارشناس شناخته شده در اصفهان، گفتوگو کرده است. زمزم برای نخستین بار راز محبوبیت برخی سکههای ۲۵ تومانی را افشا کرد. او توضیح میدهد که برخلاف تصور رایج، ارزش فلزهای به کار رفته در این سکهها چندان نیست و تنها در موارد خاص، آن هم برای کلکسیوندارها جذابیت دارند. وی میافزاید: «سکهها از قدیم قیمت داشتند اما برای بعضی سکهها ماجرا کمی متفاوت است.»
بر اساس توضیحات این کارشناس، برخی سکهها به دلیل محدودیت در تعداد ضرب (تیراژ پایین) در میان کلکسیوندارها محبوبیت خاصی پیدا میکنند. زمزم به نمونه سکههای ۲۵ تومانی اشاره میکند که بین سالهای ۱۳۷۲ تا ۱۳۸۲ ضرب شدند، اما بانک مرکزی در سال ۱۳۸۰ تعداد بسیار پایینی از آنها را (به گمان او کمتر از ۱۰۰ هزار عدد) ضرب کرد. «همین تعداد پایین باعث شد تا سکههای ۲۵ تومانی سال ۱۳۸۰ مشتری داشته باشند.»
تنها دو سکه ارزشمند در چهار دهه اخیر
به گفته علی زمزم، در چهار دهه اخیر تنها دو سکه ضرب شده از سوی بانک مرکزی جمهوری اسلامی وجود دارند که از ارج و قرب خاصی نزد کلکسیوندارها برخوردارند: «سکه یک ریالی و سکه ۲۵ تومانی». وی تأکید میکند که ماجرای ارزش این سکهها نیز مانند سکههای ۲۵ تومانی سال ۱۳۸۰ به تعداد ضرب اندک بازمیگردد و هیچ ارتباطی به آلیاژ یا فلز به کار رفته در آنها ندارد.
این کارشناس عتیقه توضیح میدهد: «سکههای یک ریالی سال ۱۳۷۶ نیز سکههای گرانی هستند که مثل سکههای ۲۵ تومانی سال ۱۳۸۰ خاطرخواه زیادی دارند. باقی سکههای این بازه زمانی گران و کمیاب نیستند.» او اضافه میکند که «در سال ۱۳۷۶ که آخرین دوره ضرب این سکه بود، فقط ۶ هزار عدد ضرب شد و الان هم این سکهها با کیفیت بانکی به قیمت ۸ میلیون تومان خرید و فروش میشوند.» زمزم تأکید میکند که منظور از این ارقام، «کیفیت بانکی» سکههاست؛ یعنی سکههایی که بستهبندی بانکی آنها باز نشده و در دست مردم نچرخیدهاند. نحوه دسترسی اولیه به این سکههای خاص، خود به داستانهای ناگفته و دلالهای خاصی گره خورده است.
کیفیت بانکی، معیار اصلی ارزشگذاری
علی زمزم با رد شایعات مربوط به ارزش فلزات به کار رفته در سکهها میگوید: «اینکه خبر میرسد بعضی از این سکههای ۲۵ تومانی با قیمت چند میلیون خرید و فروش میشوند، هیچ ارتباطی به فلزات به کار رفته در سکه ندارد، آخر این میزان آنقدر نیست که بخواهد ارزشمند باشد.» او اصطلاح «کیفیت بانکی» را که در میان عتیقهفروشها رایج است، معیار اصلی قیمتگذاری میداند و توضیح میدهد: «خود من چند ماه پیش، چند سکه ۲۵ تومانی سال ۸۰ را ۴ تا ۵ میلیون تومان فروختم که کیفیت بانکی داشتند؛ یعنی از بستهبندی بانک مرکزی باز نشده و دست مردم نچرخیده بودند.» این توضیحات آب پاکی را بر دست مردم عادی میریزد که گمان میکنند سکههای خطخورده و فرسوده در کیف پولهای قدیمیشان ارزشمند است.
از جیوه قرمز تا سکههای نجومی: تکرار یک پدیده اجتماعی
ماجرای سکههایی که تا همین چند وقت پیش در کیف پول ایرانیها جای داشتند و اکنون با هیجان به دست آوردن پول هنگفت در یک شب گره خورده است، یادآور پدیده «جیوه قرمز در چرخ خیاطیهای قدیمی» است. همانند آن زمان که هر ایرانی به دنبال چرخ خیاطی قدیمی بود، اکنون نیز داستانهای خیالی مشابهی در مورد سکههای معاصر تکرار میشود.
این کارشناس بازار عتیقه هشدار میدهد که بازار داغ این دست شایعات، فرصتی برای سودجویی برخی افراد فراهم میکند. او میگوید: «این فضا میتواند باعث کلاهبرداری شود. در این کاری که ما هستیم، انواع و اقسام تقلب و جعل وجود دارد. همین سکه یک ریالی که گفتم، شاید باورش سخت باشد اما چند سالی میشود که نسخه جعلی این سکه را یکی در چین زده و به ایران آورده است. تشخیص این کار هم فقط از دست حرفهایها برمیآید.»
زمزم در پایان تصریح کرد که این فضاسازیها غالباً در شرایط اقتصادی نامساعد شدت میگیرند؛ «وقتی وضع اقتصادی خراب میشود و مردم در گرانی دنبال این میروند که یک پول بادآوردهای را به دست بیاورند، مثل همان ماجرای جیوه قرمز چرخ خیاطی که دروغ بود و مردم را سرکار گذاشتند. مردم یک دفعه فکر میکنند آن چیزی که توی زیرزمین و انباریشان دارند، خیلی ارزش دارد و باید تبدیل به پول شود.»
