فروشگاهها در شوک: کیسههای پلاستیکی رایگان ممنوع شدند!
اصناف سبز ملزم به کاهش مصرف کیسه پلاستیکی برای مقابله با چالش زیستمحیطی شدند
نشست «اصناف سبز» با محوریت کاهش مصرف پلاستیک و با حضور مسئولان سازمان محیط زیست، نمایندگان مجلس و فعالان صنفی برگزار شد.
تأکید بر ضرورت کاهش مصرف کیسههای پلاستیکی
مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ابلاغ آییننامه کاهش مصرف پلاستیک در آبان 1401، از ممنوعیت توزیع رایگان کیسههای پلاستیکی در فروشگاهها و توسط اصناف طبق ماده 3 این آییننامه خبر داد. وی با بیان اینکه 130 تا 135 کشور جهان محدودیتهایی در این زمینه اعمال کردهاند، اظهار داشت: ایران نیز با توجه به شرایط فرهنگی خود به سمت اعمال محدودیت پیش رفته است.
چالشهای زیستمحیطی و اقتصادی مصرف پلاستیک
رئیس اتحادیه سوپرمارکت و مواد پروتئینی تهران، معضل مصرف پلاستیک را فراتر از محدوده فروشگاهها دانسته و سلامت مردم و طبیعت را در معرض تهدید جدی عنوان کرد. وی تصریح کرد: آثار تخریبکننده مصرف پلاستیک بر محیط زیست و سلامت انسانها غیرقابل چشمپوشی است و حل این معضل نیازمند تعاملات ملی و مشارکت همهجانبه نهادها، ارگانها و مردم است.
رئیس اتاق اصناف تهران نیز با اشاره به اینکه مصرف بیرویه کیسههای پلاستیکی از حالت عادی خارج شده، این موضوع را علاوه بر تحمیل هزینههای اقتصادی بر واحدهای صنفی، عامل زشت شدن چهره شهر و طبیعت برشمرد. وی ادامه داد: رها شدن هزاران کیسه پلاستیکی در جادههای بینشهری و تجزیه طولانیمدت آنها، مشکلی زیستمحیطی را تشدید میکند.
در ادامه این نشست، به مقایسه رویکرد کشورهای مختلف در خصوص کیسههای پلاستیکی پرداخته شد و این نکته مورد تأکید قرار گرفت که در بسیاری از کشورها، کیسه رایگان نبوده و فرهنگ رایگان بودن آن در ایران و ایتالیا، روند قابل دوامی نیست و نیازمند اصلاح و فرهنگسازی جدی است.
اهمیت استانداردسازی و تشویق به استفاده از جایگزینها
رئیس اتحادیه محصولات گوشتی تهران، با اشاره به تجربه موفق ژاپن در زمینه تفکیک زباله و استانداردسازی محصولات، پیشنهاد داد که در صورت یکسانسازی نایلونها، دارای نرخ مصوب و استاندارد مشخص، رقابت ناسالم حذف شده و مصرف کاهش یابد. در همین راستا، عضو اتحادیه سوپرمارکتها به موفقیت نسبی دریافت هزینه برای نایلون در صنف نانوایی اشاره کرد و احیای فرهنگ استفاده از زنبیل یا کیسه پارچهای را راهکاری مؤثر دانست. وی همچنین به عدم کارایی چرخه بازیافت در کشور اشاره کرد و این چرخه را در مقایسه با کشورهای پیشرو، ضعیف ارزیابی نمود.
ممنوعیت توزیع رایگان کیسه خرید و ملاحظات اجرایی
مدیرکل سازمان حفاظت محیط زیست با تأکید بر ممنوعیت توزیع رایگان کیسههای پلاستیکی طبق آییننامه، آمارهای تکاندهندهای از تولید پسماند شهری و سهم کیسههای پلاستیکی یکبارمصرف ارائه داد. وی خاطرنشان کرد: این کیسهها با عمر مفید کوتاه، هزینههای زیستمحیطی طولانیمدتی را به طبیعت تحمیل میکنند. همچنین، دغدغه ریزش مشتری برای اصناف را درک کرده و بیان داشت: در سطح جهانی، ارائه مشوقهایی مانند کیسه رایگان رایج نیست و به دلیل سبکی کیسهها، بازیافت آنها صرفه اقتصادی ندارد.
ضرورت اجرای مشترک و حمایتی طرح
نماینده مجلس شورای اسلامی، بر لزوم اجرای مشترک طرح با خاستگاه اصناف تأکید کرد و پیشنهاد تشکیل جلسه مشترک با حضور تعزیرات، وزارت صمت، اتاق اصناف و نمایندگان صنفی را مطرح نمود. وی خواستار بررسی کارشناسی، اصلاح کیفیت و قیمت در صورت نیاز، و رویکرد تشویقی شد و بر لزوم حمایت مجلس به عنوان ناظر و تأمین بخشی از هزینهها از محل مسئولیت اجتماعی پتروشیمیها تأکید کرد.
رئیس اتحادیه کباب و غذای سنتی تهران نیز با بیان اینکه اجرای طرح مدیریت مصرف پلاستیک نیازمند حمایت و پای کار بودن همه دستگاههای حاکمیتی است، هشدار داد که در غیر این صورت، بازرسیها و فشارهای بیرونی روند اجرا را مختل خواهد کرد. وی تصریح کرد: مواد پتروشیمی ارزان هستند و اجرای کار بدون هماهنگی میتواند به اصناف آسیب برساند.