وعدههای خودروهای برقی ۱۴۰۲: کلاهبرداری یا فراموشی؟
واردات خودروهای برقی و هیبریدی برای مقابله با آلودگی هوا و نوسازی ناوگان خودرویی الزامی شد.
با گذشت بیش از دو سال از وعدههای اولیه، بازار خودروهای کممصرف در کشور همچنان با چالشهای جدی روبروست و واردات خودروهای برقی و هیبریدی آنطور که انتظار میرفت، عملیاتی نشده است.
کندی روند واردات و تعرفههای حمایتی
با وجود اعلام سیاستهای حمایتی دولت و تعیین تعرفههای ۱۵ درصدی برای خودروهای هیبریدی و ۴ درصدی برای خودروهای برقی، عملیاتی شدن وعده واردات خودروهای کممصرف از سال ۱۴۰۲ تاکنون با کندی قابل توجهی همراه بوده است. پیش از این، مسئولان دولتی وعده واردات ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو برقی را داده بودند که این مهم تاکنون محقق نشده است.
تشدید آلودگی هوا و ضرورت جایگزینی خودروهای فرسوده
وضعیت آلودگی هوا، به ویژه با تردد بیش از ۲۲ میلیون خودروی فرسوده در کشور، یکی از دلایل اصلی ضرورت واردات خودروهای کممصرف به شمار میرود. این خودروهای فرسوده علاوه بر مصرف بالای سوخت، سهم عمدهای در انتشار آلایندههای شهری و افزایش بیماریهای تنفسی دارند. جایگزینی این خودروها با نمونههای برقی و هیبریدی میتوانست گامی مؤثر در بهبود کیفیت هوا و سلامت شهروندان باشد، اما کندی روند واردات، هزینههای بالا و محدودیت زیرساختها، تحقق این هدف را با تاخیر مواجه کرده است.
کمبود زیرساختهای شارژ؛ مانع اصلی توسعه خودروهای برقی
یکی از مهمترین چالشهای پیش روی توسعه بازار خودروهای برقی، نبود زیرساختهای مناسب برای شارژ است. جایگاههای شارژ موجود در کشور محدود و عمدتاً در شهرهای بزرگ پراکنده شدهاند. در بسیاری از شهرها و مسیرهای بینشهری، شبکه شارژ عملاً وجود ندارد یا بسیار محدود است، که این امر اطمینان خاطر را از انجام سفرهای طولانی یا حتی روزمره سلب میکند. این محدودیت زیرساختی منجر به منصرف شدن بسیاری از مصرفکنندگان از خرید خودروهای برقی شده است.
نقش تعرفهها و وعدههایی که محقق نشد
کارشناسان صنعت خودرو معتقدند که صرف کاهش تعرفه واردات، انگیزه کافی برای توسعه بازار خودروهای برقی ایجاد نمیکند. قیمت بالاتر خودروهای برقی نسبت به نمونههای بنزینی و همچنین محدودیت دسترسی به زیرساختهای شارژ، همچنان مانع اصلی خرید برای بسیاری از مصرفکنندگان است. بدون توسعه شبکههای شارژ گسترده و فراهم کردن شرایط اقتصادی مناسب، واردات خودروهای کممصرف ممکن است تنها در حد یک شعار باقی بماند.
نیاز به برنامههای عملیاتی و ملموس
کارشناسان بر لزوم ارائه برنامههای عملیاتی و ملموس از سوی دولت تاکید دارند. این برنامهها باید شامل توسعه یکپارچه شبکههای شارژ، ارائه مشوقهای مالی برای خریداران، آموزش کاربران و همکاری با خودروسازان باشد. در غیر این صورت، وعدههای مطرح شده از سال ۱۴۰۲ همچنان بر کاغذ باقی مانده و بازار خودروهای کممصرف در کشور پیشرفتی نخواهد داشت. این وضعیت نه تنها منجر به ادامه تردد خودروهای فرسوده و پرمصرف میشود، بلکه آلودگی هوا و مشکلات زیستمحیطی را نیز تشدید خواهد کرد.