فاجعه اقتصادی در راه است! ۶ همت هزینه بازسازی واحدهای صنعتی؛ آیا ۳۰ درصد صرفهجویی انرژی نجاتبخش است؟
صنایع کوچک و متوسط در برنامه هفتم توسعه برای کاهش مصرف انرژی و افزایش بهرهوری نیازمند نوسازی با جذب سرمایهگذار و تسهیلات هستند.
پیشبینی اعتبار ۶۰۰۰ میلیارد تومانی برای بازسازی صنایع در سال ۱۴۰۵
کاهش ۳۰ درصدی مصرف انرژی در واحدهای صنعتی نوسازی شده
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت از اختصاص بودجهای بالغ بر ۶ همت برای نوسازی و بازسازی واحدهای صنعتی در سال ۱۴۰۵ خبر داد و گفت: اجرای طرح نوسازی در واحدهای صنعتی منجر به کاهش حدود ۳۰ درصدی مصرف انرژی شده است.
چالشهای فرسودگی و کندی نوسازی در صنعت
صنایع کشور سالهاست که با پدیدهی فرسودگی تجهیزات، کاهش بهرهوری و اتلاف منابع انرژی دست و پنجه نرم میکنند. روند نوسازی واحدهای صنعتی نیز با سرعت مطلوب پیش نمیرود. این وضعیت نه تنها توان رقابتپذیری صنایع را کاهش داده، بلکه فرصتهای توسعهای و جذب سرمایهگذاری بخش خصوصی را نیز محدود کرده است. اجرای سریع و مؤثر طرحهای نوسازی و بازسازی، با ارتقای کیفیت تولید، کاهش مصرف انرژی و بهبود ساختار مدیریتی، میتواند مسیر رشد صنعتی کشور را هموار سازد.
جزئیات طرح نوسازی و بازسازی صنایع
فرشاد مقیمی، رئیس هیئت عامل سازمان صنایع کوچک و متوسط، در تشریح روند اجرای طرح نوسازی و بازسازی صنایع اظهار داشت: در واحدهایی که این برنامه عملیاتی شده است، مصرف انرژی تا حدود ۳۰ درصد کاهش یافته است. این طرح علاوه بر صرفهجویی در مصرف انرژی، منجر به ارتقای کیفیت تولیدات، افزایش توان رقابتی و رشد میزان تولید نیز شده است.
ثبتنام ۲۷۰ واحد صنعتی در سامانه نوسازی
مقیمی با اشاره به استقبال صنایع از این طرح، اعلام کرد: تاکنون ۲۷۰ واحد صنعتی در سامانه نوسازی ثبتنام کردهاند و پرونده آنها در مراحل بررسی کارشناسی، اخذ تأییدیه از استانها و ارسال به بانکها قرار دارد. تعدادی از این واحدها نیز به مرحله معرفی به بانک رسیدهاند و به زودی فرآیند عملیاتیسازی نوسازی را آغاز خواهند کرد.
نوسازی؛ فراتر از تغییرات فیزیکی
وی تأکید کرد که نوسازی تنها به تغییرات فیزیکی و تجهیزات محدود نمیشود، بلکه شامل بازنگری در مدیریت، ساختار مالی، نظام منابع انسانی و بهروزرسانی فناوری تولید نیز هست. مقیمی یادآور شد که با استفاده از این الگو، میتوان یک واحد صنعتی را با یکسوم هزینه و یکسوم زمان معمول، بازسازی و فعالسازی کرد.
وضعیت واحدهای صنعتی راکد و نیمهفعال
در خصوص واحدهای صنعتی راکد، مقیمی توضیح داد: واحدهایی که نوسازی میشوند لزوماً غیرفعال نیستند؛ بسیاری از آنها در حال فعالیتاند و برای بهبود بهرهوری وارد طرح شدهاند. البته برخی واحدهای راکد با نوسازی دوباره به چرخه تولید بازمیگردند، اما تعدادی نیز قابلیت ادامه فعالیت ندارند و باید از چرخه حذف شوند.
سال ۱۴۰۵؛ سال نوسازی و بازسازی صنایع
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت با اشاره به چالش ناترازی انرژی در کشور، بیان کرد: اجرای این طرحها میتواند مسیر توسعه صنعتی را کوتاهتر کند. سازمان برنامه نیز حمایتهای لازم را بر عهده گرفته است و قرار است سال ۱۴۰۵ به عنوان «سال نوسازی و بازسازی صنایع» تعیین شود. برای این پروژهها حدود ۶۰۰۰ میلیارد تومان منابع مالی در نظر گرفته شده است.
نقش کلیدی ای درو در اجرای طرح
مقیمی نقش سازمان صنایع کوچک و متوسط (ای درو) را در این برنامه «مدیریت، هماهنگی و صدور مجوز» عنوان کرد و افزود: این طرح میتواند ارزشافزوده قابل توجهی برای صنعت کشور به همراه داشته باشد. همچنین سفارشهای گستردهای برای سازندگان داخلی ماشینآلات ایجاد خواهد کرد؛ صنایعی که اکنون با کاهش تقاضا مواجهاند.
معافیت گمرکی برای واردات ماشینآلات نوسازی
وی با اشاره به مفاد برنامه هفتم توسعه، بیان کرد: واردات ماشینآلات و تجهیزات مرتبط با نوسازی در این برنامه از پرداخت حقوق گمرکی معاف شده است. پیشبینی میشود در سال نخست اجرای طرح، میان ۲۰۰ تا ۳۰۰ واحد صنعتی تحت پوشش قرار گیرند.
جذب سرمایهگذاران بخش خصوصی
معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: جذابیت این طرح به گونهای است که میتواند سرمایهگذاران بخش خصوصی را نیز وارد میدان کند. در همین راستا، ایجاد یک صندوق برای تأمین سرمایه پروژهها در دستور کار قرار دارد. ای درو با همکاری سازمان برنامه و ستاد تسهیل، سامانهای مشترک برای پیگیری روند نوسازی و همافزایی میان دستگاهها ایجاد کرده است و انتظار میرود نتایج آن، تحول مثبتی در صنعت کشور رقم بزند.
لزوم تسریع در اجرای طرحهای نوسازی
علیرغم برنامهریزیهای صورت گرفته، سرعت اجرای طرحهای نوسازی و بازسازی صنایع همچنان کافی نیست و بسیاری از واحدهای صنعتی با تجهیزات فرسوده به فعالیت ادامه میدهند. این تأخیر نه تنها بهرهوری و کیفیت تولید را تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه مصرف انرژی و هزینههای تولید را نیز بالا نگه میدارد. بدون شتابدهی واقعی در این فرآیند، کشور فرصتهای توسعهای مهم خود را از دست خواهد داد. ادامه فعالیت برخی واحدهای راکد یا نیمهفعال بدون نوسازی مؤثر، به معنای هدررفت منابع و کاهش توان رقابتپذیری صنعت است. ضروری است که مسئولان و فعالان صنعتی با جدیت بیشتر، منابع و سازوکارهای لازم را به کار گیرند تا طرحهای نوسازی سریعتر به نتیجه برسند و صنایع کشور بتوانند با توان کامل به چرخه تولید بازگردند و در بازارهای داخلی و بینالمللی جایگاه خود را تقویت کنند یا در صورت عدم امکان فعالیت، از چرخه تولید خارج شوند.
