مرغ‌های گرسنه؛ قربانیان زودهنگام صنعت طیور/ کاهش وزن و کشتار زودهنگام!
کشف شبکه دلالان نهاده دامی، بازار مرغ را در آستانه گرانی با قانون بودجه ۱۴۰۴ و تورم مواجه کرد.
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران از کاهش وزن مرغ‌های عرضه شده به کشتارگاه‌ها به دلیل کمبود نهاده‌های دامی خبر داد.
اختلال در تأمین نهاده‌های دامی؛ ریشه نابه‌سامانی بازار
عدم تأمین کافی نهاده‌های دامی، مرغداران را مجبور کرده است تا مرغ‌ها را پیش از رسیدن به وزن استاندارد (حدود ۲.۶ تا ۲.۷ کیلوگرم) با وزنی بین ۲.۲ تا ۲.۳ کیلوگرم روانه کشتارگاه کنند. این موضوع، کاهش ۱۵ درصدی تولید گوشت مرغ در بازار را به دنبال داشته است.
قانون بودجه ۱۴۰۴ و تبعات آن برای بازار
کاهش اعتبار بخش کالاهای اساسی، از جمله نهاده‌های دامی، در قانون بودجه سال ۱۴۰۴ دولت، با هدف کاهش هزینه‌ها، منجر به افزایش هزینه‌ها و نابه‌سامانی بازار، به ویژه در نیمه دوم سال شده است. نهاده‌های دام و طیور، به عنوان یکی از الزامات اساسی برای آرامش بازار کالاهای اساسی از گوشت تا لبنیات، در صورت اختلال، التهاب را به سایر بازارها نیز سرایت می‌دهند.
اختلال در واردات نهاده‌ها؛ از بدهی سال قبل تا سودجویی
صرفه‌جویی ارزی در بخش کشاورزی، واردات نهاده‌های دامی را دچار اختلال کرده است. بخشی از اعتبارات امسال نیز صرف بدهی سال گذشته شده است. بر اساس اظهارات تأمین‌کنندگان، خرید اعتبار بدون پرداخت پول، منجر به خودداری تجار خارجی از فروش نهاده به طرف ایرانی شده است. این شرایط، بستری را برای تجار بزرگ فراهم کرده تا با پیش‌بینی افزایش قیمت، نهاده‌های دامی را خریداری کرده و با هدف کسب سود بیشتر، کشتی‌های حامل بار را در بنادر کشورهای همسایه معطل کنند.
نوسان قیمتی در بازار؛ سرایت التهاب به سایر بخش‌ها
رصد هفتگی بازار کالاهای اساسی نشان‌دهنده سرایت نوسانات قیمتی فرآورده‌های لبنی به بازارهای گوشت مرغ و تخم مرغ است. تغییرات مکرر قیمت گوشت مرغ، از نرخ مصوب تا ۱۵۵ هزار تومان در هر کیلوگرم، موجب سردرگمی مردم شده است.
جولان دلال‌ها در بازارگاه؛ قیمت سویا دو برابر
حبیب اسداله‌نژاد، مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران، با اشاره به شرایط دشوار مرغداری‌ها در تأمین نهاده‌های دامی، اعلام کرد که سویا با دو برابر قیمت مصوب بازارگاه تهیه می‌شود. با وجود زیان، مرغداران محصولات خود را با قیمت مصوب ۱۳۷,۵۰۰ تومان عرضه می‌کنند و هرگونه افزایش قیمت در بازار، مربوط به شبکه توزیع است.
قیمت مصوب؛ تنها روی کاغذ
اسداله‌نژاد تأکید کرد که قیمت مصوب نهاده‌های دامی تنها بر روی کاغذ اعتبار دارد و مرغداران زمانی قیمت مصوب را پذیرفتند که نرخ نهاده نیز با قیمت مصوب توزیع شود. وی بازارگاه را محل جولان دلال‌ها دانست و هشدار داد که در صورت عدم تأمین دان با قیمت مصوب، با کاهش عرضه و افزایش بیشتر قیمت‌ها مواجه خواهیم شد.
راهکار حذف دلال‌ها؛ کندی در توزیع
مدیرعامل اتحادیه سراسری مرغداران گوشتی ایران، با اشاره به اعلام خبر توزیع نهاده دامی از طریق شرکت پشتیبانی امور دام برای حذف دلال‌ها، گفت که این تغییر نیز مشکلی را حل نکرده و تنها روند توزیع را کندتر کرده است. همچنین، هیچ نهاده‌ای در بازارگاه عرضه نشده است.
شکاف عمیق بین قیمت مصوب و بازار آزاد نهاده‌ها
قیمت مصوب ذرت ۱۱,۳۰۰ هزار تومان است، در حالی که مرغدار ناچار است آن را با نرخ ۳۴ تا ۳۵ هزار تومان از بازار آزاد تهیه کند. همچنین، قیمت مصوب سویا ۲۰,۹۰۰ تومان است، اما در بازار آزاد با نرخ ۴۴ تا ۴۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.
ضعف نظارت؛ عامل فروش مرغ با نرخ بالاتر
با وجود تمام این چالش‌ها، مرغدار همچنان گوشت مرغ را با قیمت مصوب عرضه می‌کند و باید نیز به دست مصرف‌کننده برسد. اسداله‌نژاد معتقد است که فروش این پروتئین حیوانی با قیمت بالاتر، ناشی از ضعف در بخش نظارت است، نه تولید.
آینده جوجه‌ریزی؛ وابسته به تأمین نهاده
جوجه‌ریزی بر اساس برنامه‌ها ادامه دارد، اما اسداله‌نژاد هشدار داد که در صورت عدم تأمین کافی نهاده دامی، روند جوجه‌ریزی نیز کاهشی خواهد بود.
