فاجعه تجدیدپذیرها در ایران؛ ۱۰ برابر وعده، فقط ۱۰ درصد اجرا شد!
افزایش سهم انرژی‌های تجدیدپذیر از طریق برق خورشیدی و بادی، راهکاری برای رفع ناترازی برق و پایداری شبکه با حمایت صندوق توسعه ملی و ساتبا است.
مشکل خاموشی‌های برق که به ویژه در تابستان سال جاری به یکی از معضلات کشور تبدیل شده بود، سبب شده تا تأمین برق پایدار علاوه بر دغدغه‌های فنی، به مسئله‌ای اقتصادی و اجتماعی نیز بدل شود. در این راستا، دولت با هدف تولید برق پاک، پایداری شبکه و رونق اقتصادی، در حال ورود به مرحله‌ای نوین در توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر است.
اراده دولت برای جهش در تولید برق تجدیدپذیر
رئیس‌جمهور در اسفند ماه ۱۴۰۳، از برنامه‌ریزی دولت برای تولید ۳۰ هزار مگاوات برق از منابع بادی و خورشیدی خبر داد و بر عزم جدی دولت برای توسعه زیرساخت‌های انرژی‌های پاک و رفع موانع اداری و اجرایی تأکید کرد. در این راستا، تفاهم‌نامه تأمین صفحات خورشیدی از چین نهایی شده و پیمانکاران داخلی موظف به آغاز هرچه سریع‌تر طرح‌های ملی از جمله طرح‌های خورشیدی متمرکز، نیروگاه‌های بادی و توسعه سامانه‌های خورشیدی پشت بامی هستند.
طرح ۷۰۰۰ مگاواتی؛ گام بلند برای عبور از ناترازی برق
یکی از بزرگترین طرح‌های در دست اجرا، بهره‌برداری از ۷۰۰۰ مگاوات برق خورشیدی در سراسر کشور با سرمایه‌گذاری مشترک صندوق توسعه ملی و بخش خصوصی است. این طرح که تا سقف ۲ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده، ۸۰ درصد منابع ارزی خود را از صندوق توسعه ملی و ۲۰ درصد را از سرمایه‌گذاران داخلی تأمین خواهد کرد. انتظار می‌رود این طرح بتواند تراز تولید برق کشور را تا سال آینده متعادل کند. تسریع در واردات تجهیزات و صفحات خورشیدی از چین و رفع موانع گمرکی و اداری، از جمله اقدامات در حال انجام برای بهره‌برداری از این طرح تا شهریور ۱۴۰۴ است. پیش‌بینی می‌شود با راه‌اندازی کامل این طرح، خاموشی‌های تابستانی سال آینده به حداقل برسد.
بهره‌برداری هرچه سریع‌تر از این طرح، ضمن تضمین پایداری شبکه برق و کاهش خسارات صنایع، می‌تواند امیدآفرینی واقعی را در میان مردم به همراه داشته باشد.
از وعده‌های بزرگ تا عمل‌های کم
در حوزه سیاست‌گذاری توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) نقش محوری دارد. با این حال، آمارهای موجود نشان از کندی در توسعه این انرژی‌های پاک دارد. در حالی که معاون وزیر نیرو و رئیس ساتبا، برنامه‌ریزی برای ساخت ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در یک برنامه چهارساله و تحقق حداقل ۱۰ هزار مگاوات تا پایان سال جاری را اعلام کرده بود، تاکنون کل ظرفیت تجدیدپذیرها به حدود ۳۰۰۰ مگاوات رسیده است.
با توجه به این آمار، سازمان ساتبا به عنوان متولی اصلی توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر، مسئولیت کندی در روند توسعه طرح ۷۰۰۰ مگاواتی را بر عهده دارد. پیگیری و رفع موانع احتمالی در تأمین مالی یا ترخیص تجهیزات، مستقیماً بر عهده این سازمان است. انتظار می‌رود با توجه به پیش‌بینی‌های اعلام شده، این سازمان در ارائه وعده‌های خود با ارقام مشخص، محتاطانه‌تر عمل کند.
