سقوط آزاد سفره کارگران: ۵۸ میلیون تومان سبد معیشت، نان و ماست هم شد رویا!
افزایش ۱۵ درصدی قیمت نان یارانه‌ای در مشهد تورم و سبد معیشت را تحت تاثیر قرار داد.
نان در مشهد مجدداً گران شد؛ افزایش ۱۵ درصدی قیمت نان در حالی تأیید شده است که تورم سالانه این ماده غذایی از ۱۰۰ درصد فراتر رفته است.
گرانی پنهان و آشکار نان در مشهد
نان در مشهد شاهد دومین موج گرانی در سال جاری بوده است. این افزایش قیمت ابتدا به صورت شبانه و با استفاده از کارتخوان دوم در نانوایی‌ها به صورت غیررسمی اعمال شد و سپس، مسئولان دولتی این گرانی را به صورت آشکارا تأیید کردند. روز جمعه شانزدهم آبان ماه، رئیس اتحادیه نانوایان مشهد افزایش رسمی ۱۵ درصدی قیمت نان را از شب قبل تأیید کرد. یک روز بعد، هفدهم آبان ماه، معاون برنامه‌ریزی و توسعه فرمانداری مشهد، از اجرای مصوبات جدید کارگروه آرد و نان شهرستان و آغاز اجرای قیمت اصلاحی نان یارانه‌ای خبر داد. سیدمرتضی حیدری، معاون فرمانداری مشهد، در این خصوص اظهار داشت: «بر اساس مصوبه شورای تأمین خراسان رضوی در خصوص کمک‌هزینه یارانه‌ای دولت، قیمت اصلاحی انواع نان یارانه‌ای در استان تعیین و برای اجرا به شهرستان‌ها ابلاغ شده است.»
دورنمای گرانی‌ها؛ تورم ۱۰۰ درصدی نان و غلات
این گرانی حداقل ۱۵ درصدی نان در حالی در نیمه آبان ماه در مشهد اتفاق افتاده است که بنا بر داده‌های رسمی مرکز آمار ایران، تورم نقطه به نقطه نان و غلات در مهرماه امسال به ۱۰۰ درصد رسیده بود. این بدان معناست که در یک سال اخیر، قیمت نان به تنهایی دو برابر شده است و اکنون شاهد افزایش حداقل ۱۵ درصدی دیگری هستیم. این وضعیت پرسش‌هایی را در خصوص توانایی خرید نان برای اقشار کم‌درآمد و حداقل‌بگیران مطرح می‌کند.
چرخه تکراری گرانی؛ از نان تا لبنیات
چرخه گرانی نان، یک الگوی ثابت تکراری را دنبال می‌کند؛ ابتدا قیمت نان در یکی از استان‌ها، معمولاً خراسان، افزایش می‌یابد و پس از دو تا سه هفته، این گرانی به سراسر کشور سرایت می‌کند. اما دامنه این افزایش قیمت‌ها تنها به نان محدود نمی‌شود. اخیراً، مجید میرلطیفی، عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس، نسبت به گرانی قریب‌الوقوع ماست و دو برابر شدن قیمت آن هشدار داده است. این در حالی است که قیمت دام زنده نیز از ۲۵۰ هزار تومان در فروردین ماه امسال به ۳۱۰ هزار تومان رسیده و با تداوم وضعیت موجود در بازار نهاده‌های دامی، انتظار می‌رود باز هم افزایش یابد.
شکاف دستمزد و سبد معیشت؛ ناتوانی در خرید اقلام ضروری
در حال حاضر، بسیاری از مردم توانایی خرید منظم شیر کیلویی ۴۵ هزار تومانی را ندارند. بر اساس محاسبات، یک خانواده سه نفره برای تأمین نیازهای سالم خود، به ۲۰ لیتر شیر در ماه نیاز دارد که هزینه‌ای بالغ بر یک میلیون تومان را به همراه دارد. این مبلغ برای یک کارگر با حداقل حقوق ۱۵ میلیون تومان در ماه، رقم قابل توجهی محسوب می‌شود. این وضعیت منجر به کاهش سرانه مصرف لبنیات در کشور شده است؛ به طوری که طبق اعلام مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، سرانه مصرف روزانه لبنیات مردم ایران به ۱۶۰ گرم یا حدود یک واحد رسیده است، در حالی که استانداردهای حداقلی ۲ واحد در روز را توصیه می‌کنند.
صعود نرخ سبد معیشت و تشدید فشار اقتصادی بر کارگران
با ادامه این روند، شاهد افزایش قیمت کالاهای اساسی سفره مردم، از نان و غلات گرفته تا شیر و لبنیات خواهیم بود. این افزایش قیمت‌ها در شرایطی رخ می‌دهد که شاخص‌های تورمی مهرماه، رکوردشکنی کرده‌اند. سبد معیشت حداقلی از مرز ۵۰ میلیون تومان گذشته است و هرگونه تکانه تورمی جدید، توان خرید مردم را بیش از پیش کاهش می‌دهد. فرامرز توفیقی، فعال کارگری، معتقد است که دولت کنترلی بر قیمت‌ها ندارد و مافیاها مسئول گرانی‌ها هستند. وی همچنین به رقم‌سازی دولت در اعلام آمارهای تورم اشاره کرده و می‌گوید که تورم واقعی سبد خوراکی‌ها در مهرماه بیش از ۹۰ درصد بوده، اما دولت آن را ۶۴ درصد اعلام کرده است. بر اساس محاسبات وی، سبد معیشت غیرواقعی خانوارهای کارگری با احتساب معیارهای رسمی، امروز به حدود ۵۸ میلیون تومان رسیده است، در حالی که حداقل دستمزد ۱۵ میلیون تومانی، تنها ۲۸ درصد این سبد را پوشش می‌دهد. این شکاف بیش از ۳۰ میلیون تومانی، زندگی را برای کارگران و خانواده‌هایشان دشوار کرده و بقا را با چالش مواجه می‌سازد.
