تهران تخلیه نمی‌شود، جمعیت "خودبه‌خود" کوچ می‌کند! راه حل بحران فقط مدیریت مصرف و اصلاح رفتار آبی مردم است؟
بحران آب تهران ناشی از کمبود منابع آبی، رشد جمعیت و تغییرات اقلیمی نیازمند مدیریت تقاضا و کاهش مصرف است.
محمدابراهیم رییسی، کارشناس آب و انرژی، با تشریح ابعاد بحران آب پایتخت، تاکید کرد که مشکل اصلی تهران، کمبود منابع آبی در برابر تقاضای فزاینده جمعیت است.
کاهش منابع آبی؛ تهدیدی جدی
رییسی توضیح داد: "جمعیت تهران روزبه‌روز افزایش یافته، اما منابع آبی محدود شهر، چه سطحی و چه زیرزمینی، جوابگوی این تقاضا نیست. بخشی از آب سطحی از تهران نمی‌آید، بلکه از استان‌هایی مانند مازندران، قزوین و البرز تأمین می‌شود." وی افزود: "ما ترکیبی از منابع سطحی و زیرزمینی داشتیم و در شرایط عادی سالانه حدود یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب مصرف می‌شد. اما در سال‌هایی که بارش‌ها کمتر می‌شود، منابع سطحی کاهش می‌یابد و مجبور شدیم بیشتر به برداشت از منابع زیرزمینی متوسل شویم. این منابع هم محدودند و نمی‌توانیم بی‌پایان از آنها استفاده کنیم."
مدیریت تقاضا؛ راهکار کوتاه‌مدت
این کارشناس آب و انرژی، مدیریت تقاضا را تنها راهکار کوتاه‌مدت برای مقابله با بحران دانست و گفت: "در کوتاه‌مدت تنها راه مدیریت بحران، کنترل تقاضاست؛ یعنی یا مردم مصرف خود را کاهش دهند و یا دولت با ابزارهای مختلف، مانند کاهش فشار آب، مردم را به صرفه‌جویی وادارد."
عدم تاثیرگذاری راهکارها و ناآگاهی عمومی
رییسی با اشاره به اقدامات فعلی دولت، از جمله کاهش فشار آب، بیان داشت: "اقدامات فعلی دولت، از جمله کاهش فشار آب، تأثیر زیادی نداشته و مردم همچنان به روش‌های پیشین مصرف ادامه می‌دهند. کمبود آب در تهران هنوز برای عموم محسوس نیست و بسیاری از شهروندان درک درستی از بحران ندارند. حتی سرمایه اجتماعی کاهش یافته و اعتماد مردم به اقدامات دولت محدود است."
تخلیه تهران؛ ضرورتی ندارد
وی در خصوص ایده تخلیه تهران اظهار داشت: "مهاجرت‌های اقلیمی در جهان رایج است، اما در شرایط فعلی لازم نیست کسی شهر را تخلیه کند. اگر منابع لازم برای زندگی تأمین نشود، طبیعتاً جمعیت خودبه‌خود جابه‌جا می‌شود. اقدام دولت برای اجبار به تخلیه، نه ضرورتی دارد و نه عملی است. انتقال مردم تنها زمانی ممکن است که مدیریت منابع و برنامه‌ریزی دقیق انجام شود و منطقه جدید به درستی انتخاب شود."
عوامل تشدیدکننده بحران
رییسی در پایان، تغییرات اقلیمی را یکی از عوامل تشدیدکننده بحران آب برشمرد و گفت: "تغییرات اقلیمی نیز بر بحران آب تأثیرگذار است. بارش‌ها کاهش یافته یا پراکنش بارندگی به گونه‌ای است که سیلاب‌های ناگهانی ایجاد می‌کند و به جای کمک، مشکل‌آفرین می‌شود. بنابراین، بحران آب تهران، نتیجه همزمان کمبود منابع، رشد جمعیت و تغییرات اقلیمی است و راه‌حل کوتاه‌مدت آن، مدیریت مصرف و اصلاح رفتارهای آبی مردم است."