مدت زمان خرید خانه برای اقشار کم‌درآمد
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران اعلام کرد: پنج دهک پایین درآمدی جامعه قادر به خرید مسکن نیستند و با افزایش قیمت‌ها، این شکاف روزبه‌روز بیشتر شده است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران اعلام کرد: پنج دهک پایین درآمدی جامعه قادر به خرید مسکن نیستند و با افزایش قیمت‌ها، این شکاف روزبه‌روز بیشتر شده است.
کیانوش گودرزی، رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران، در نشست خبری با اشاره به تحولات اخیر بازار مسکن و اجاره، اظهار کرد: در پایان سال ۱۴۰۳ پیش‌بینی‌ها از وقوع بحران در سال ۱۴۰۴ حکایت داشت، اما برخلاف انتظار، بازار با دخالت و تنظیم خودجوش مردم متعادل شد.
وی با اشاره به خروج بخشی از اتباع خارجی از مناطق جنوبی تهران گفت: در پی این مسئله، تعداد قابل توجهی از واحدهای مسکونی که پیش از این بدون متقاضی مانده بودند، دوباره وارد چرخه اجاره شدند. هرچند کیفیت این واحدها برای همه متقاضیان مناسب نبود، اما همین امر موجب کاهش فشار روانی بر بازار اجاره در مناطق جنوبی شد و از رشد بی‌رویه نرخ‌ها جلوگیری کرد.
گودرزی افزود: بر اساس مصوبه شورای مسکن استان تهران، افزایش اجاره‌بها در تهران نباید از سقف ۲۵ درصد فراتر رود و این موضوع به تمامی مشاوران املاک ابلاغ شده است. طبق قانون جدید، مستأجران می‌توانند حتی تا پنج سال پس از عقد قرارداد، در صورت مشاهده تخلف، شکایت خود را ثبت کنند.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران در ادامه با تأکید بر رکود حاکم بر بازار خرید و فروش مسکن گفت: با وجود کاهش محسوس قیمت‌ها در برخی مناطق – بین ۳۰ تا ۵۰ میلیون – همچنان شاهد نبود معاملات جدی هستیم. به عنوان مثال، واحدی در منطقه دو که پیش‌تر با نرخ ۳۸۰ میلیون تومان عرضه می‌شد، اکنون با کاهش ۸۰ میلیون تومانی مواجه شده است. در برخی مناطق جنوبی نیز کاهش ۳۰ تا ۵۰ میلیون تومانی در نرخ واحدهای کوچک دیده شده است.
وی با رد تأثیرپذیری بازار مسکن از مسائل سیاسی و بین‌المللی‌های اخیر تصریح کرد: بازار مسکن ایران، عمدتاً تولید داخل است و تحریم‌ها یا مسائل خارجی تأثیر چندانی بر ساخت‌وساز ندارد.
گودرزی با بیان اینکه رکود چندساله بازار از زمان شیوع کرونا تاکنون ادامه داشته است، اظهارکرد: بسیاری از مشاوران املاک با سختی معیشت و جبران هزینه‌ها مواجه هستند. در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۵۰۰ جواز کسب صادر شد، اما در همین مدت بیش از ۳۶۰ هزار مورد ابطال نیز ثبت شد که نشان‌دهنده وضعیت هشدار در این صنف است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران خاطرنشان کرد: بسیاری از دفاتر مشاور املاک به دلیل نبود صرفه اقتصادی تعطیل شده‌اند و این زنگ خطری جدی برای آینده شغلی فعالان این حوزه است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به اجرای الزامی ثبت الکترونیک اسناد از ابتدای سال ۱۴۰۳ گفت: از تاریخ ۳ فروردین ۱۴۰۳ به بعد، تمامی اسناد صادرشده باید به‌صورت پیش‌نویس یا قرارداد یکسان، در سامانه ثبت الکترونیک سازمان ثبت اسناد کشور درج و سپس تنظیم و نهایی شوند.
وی با بیان اینکه این روند یک تحول ساختاری در نظام حقوقی و ثبتی کشور محسوب می‌شود، افزود: اجرای این طرح به معنای پایان استفاده از اسناد عادی است و نقل‌وانتقالات باید صرفاً با اسناد رسمی انجام شود؛ موضوعی که دقت و امنیت معاملات را افزایش می‌دهد و احتمال بروز اختلافات را کاهش می‌دهد.
گودرزی همچنین با اشاره به وضعیت رکودی بازار مسکن اظهارکرد: با توجه به کاهش درآمد و افت معاملات، بسیاری از دفاتر مشاور املاک ناگزیر به تعطیلی شده‌اند. از این رو، پیشنهاد تغییر در نرخ کمیسیون مشاوران املاک مطرح شده است.
وی افزود: این پیشنهاد در راستای جبران هزینه‌های جاری دفاتر بوده و به عنوان مثال می‌توان نرخ پلکانی را جایگزین روش فعلی کرد؛ به‌گونه‌ای که تا مبلغ ۵ میلیارد تومان، نرخ ۰.۲۵ درصد و از آن به بالا، نرخ ۰.۵ درصد لحاظ شود. به این ترتیب، افراد با توان مالی بالاتر سهم بیشتری در پرداخت کمیسیون خواهند داشت.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران با اشاره به فاصله چشمگیر اقشار کم‌درآمد با بازار خرید مسکن تصریح کرد: طبق آمار، پنج دهک پایین درآمدی جامعه امکان خرید واحد مسکونی ندارند و با افزایش قیمت‌ها، این فاصله بیشتر نیز شده است. با روند فعلی، ممکن است برای برخی از این اقشار، تأمین مسکن از مرز ۸۰ سال گذشت.
وی ادامه داد: در چنین شرایطی، دولت باید ورود جدی‌تری داشته باشد و بانک‌ها حداقل ۷۰ درصد هزینه خرید مسکن را پوشش دهند یا با راه‌اندازی صنعت اجاره‌داری، امکان استفاده از مسکن برای این اقشار را فراهم کند.
گودرزی با اشاره به رشد هزینه ساخت مسکن، گفت: درحال‌حاضر نرخ تمام‌شده ساخت هر مترمربع مسکن، بدون احتساب نرخ زمین، به حدود ۳۰ میلیون تومان رسیده است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک در خصوص موضوع فعالیت اتباع در صنف مشاوران املاک نیز تاکید کرد: در چارچوب ضوابط صنفی، فعالیت اتباع خارجی در دفاتر مشاور املاک ممنوع است. اگرچه نمی‌توان به‌طور مطلق حضور آنها را انکار کرد، اما شرایط صنفی به‌گونه‌ای است که امکان عقد قرارداد یا نشان دادن ملک توسط اتباع وجود ندارد.
وی خاطرنشان کرد: گرچه خروج بخشی از نیروی کار غیرمجاز می‌تواند خلل‌هایی در بخش خدماتی ایجاد کند، اما ظرفیت‌های داخلی برای جایگزینی این نیروها در کشور وجود دارد و به‌سرعت می‌توان این خلأ را جبران کرد.
رئیس اتحادیه صنف مشاوران املاک تهران اظهار کرد: درحال‌حاضر، سامانه‌های موجود برای ثبت قراردادهای اجاره و خرید و فروش، کامل و کارآمد نیستند و نبود سازوکارهای لازم برای رصد دقیق اجاره‌بها و معاملات باعث بروز مشکلاتی در بازار مسکن شده است.
وی افزود: به رغم ابلاغ قانون ثبت قراردادهای الکترونیک، هنوز دستورالعمل مشخصی برای ابطال قراردادها و نظارت دقیق در قوه قضاییه وجود ندارد و اجرای این سامانه‌ها به صورت کامل صورت نگرفته است. این مسئله منجر به تخلفات احتمالی در تعیین مبلغ اجاره‌بها و نرخ‌های غیرواقعی در برخی مناطق شده است.
رئیس اتحادیه مشاوران املاک تهران همچنین به اهمیت ایجاد سامانه‌ای جامع برای رصد قراردادهای اجاره پرداخت و گفت: چنین سامانه‌ای باید امکان پیگیری و مقایسه نرخ‌های اجاره سال‌های گذشته را فراهم کند تا بازار شفاف‌تر و قابل کنترل‌تر شود.
گودرزی همچنین درباره پیش‌فروش واحدهای مسکونی خاطرنشان کرد: تصویب آیین‌نامه‌های مربوط به پیش‌فروش می‌تواند به افزایش اطمینان خریداران و رونق بازار مسکن کمک کند، چرا که با این سازوکار، مالکیت قطعی تا زمان صدور سند رسمی تضمین می‌شود.
وی در پایان تأکید کرد: برای بهبود وضعیت بازار مسکن، همکاری تمام نهادها و سازمان‌های مرتبط ضروری است و لازم است با استفاده از داده‌های واحد و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، سامانه‌های ثبت و نظارت به گونه‌ای توسعه یابند که امکان کنترل دقیق قیمت‌ها و معاملات فراهم شود.
