ضربه های بزرگ افغانستان به ایران
ضررهای افغانستان به اقتصاد ایران، با توجه به روابط پیچیده تاریخی، جغرافیایی و سیاسی دو کشور، می‌تواند در حوزه‌های مختلفی مطرح شود.
سرانه تی وی
در ادامه برخی از مهم‌ترین این آسیب‌ها آورده شده:
1. قاچاق کالا و ارز
-
قاچاق سوخت: قیمت پایین بنزین و گازوئیل در ایران باعث شده مقدار زیادی سوخت به‌صورت غیرقانونی به افغانستان قاچاق شود، که هم به اقتصاد ایران لطمه می‌زند و هم منجر به کمبود یا افزایش هزینه تأمین سوخت می‌شود.
-
قاچاق کالا: کالاهای یارانه‌ای یا ارزان در ایران مانند دارو، آرد، برنج، روغن، و غیره، اغلب به افغانستان قاچاق می‌شوند که موجب کمبود و افزایش قیمت در بازار داخلی ایران می‌شود.
-
قاچاق ارز: انتقال غیرقانونی ارز به افغانستان می‌تواند بر نرخ ارز در بازار ایران اثر بگذارد.
2. فشار بر بازار کار
-
اشتغال اتباع افغان: حضور تعداد بالای مهاجران افغان (قانونی و غیرقانونی) در بازار کار ایران باعث رقابت در برخی مشاغل شده و سطح دستمزدها را در بخش‌هایی پایین نگه داشته است، به‌ویژه در حوزه‌هایی مثل ساختمان، کشاورزی و خدمات.
-
در برخی مناطق، کارفرمایان ترجیح می‌دهند نیروی کار افغان ارزان‌قیمت را به‌جای کارگر ایرانی استخدام کنند.
3. هزینه‌های اجتماعی و رفاهی
-
دولت ایران هزینه‌هایی برای خدمات سلامت، آموزش و امنیت برای مهاجران افغان متقبل می‌شود که فشار مالی بر بودجه عمومی وارد می‌کند، به‌خصوص در شرایط بحران اقتصادی.
4. کاهش صادرات رسمی
-
با کاهش قدرت خرید در افغانستان، تقاضا برای کالاهای ایرانی کاهش یافته که این مسأله به صادرات رسمی آسیب می‌زند.
-
بی‌ثباتی سیاسی و امنیتی در افغانستان نیز روند صادرات و تبادلات تجاری را مختل کرده است.
5. امنیت مرزها و هزینه‌های امنیتی
-
مشکلات امنیتی در مرزهای شرقی ایران با افغانستان (از جمله حضور طالبان، تروریسم، و قاچاقچیان مواد مخدر) دولت ایران را مجبور کرده هزینه‌های زیادی برای کنترل مرز صرف کند.
6. تهدید برای پروژه‌های اقتصادی
-
ناامنی در افغانستان باعث اختلال در پروژه‌های مشترک منطقه‌ای مثل ترانزیت، انرژی و راه‌آهن شده است (مثل کریدور شرق به غرب یا خط لوله تاپی).
