هر فرد چقدر از حقوق خود را خرج خرید خوراکی میکند؟
بررسی نسبت «حداقل هزینه خوراکی هر فرد» به «حداقل دستمزد مصوب» در هر ماه نشان میدهد این نسبت تا آبان ماه امسال به بیش از ۳۲ درصد رسیده است.
بررسی آماری نسبت «حداقل هزینه خوراکی هر فرد» به «حداقل دستمزد مصوب» در هر ماه، از سال ۱۳۹۹ تا آبان ماه امسال نشان میدهد از سال ۹۹ تا ۱۴۰۲ روند این نسبت صعودی بوده است. به عبارتی در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۳۹۹، هر فرد سهم بیشتری از حداقل حقوق خود را صرف تامین حداقل نیاز خوراکی در هر ماه کرده است.
بر اساس آمارها هرچه این سهم کمتر باشد به معنای رفاه بیشتر افراد در اقتصاد خواهد بود. به این معنا که هر فرد برای تامین نیازهای خوراکی خود، بخش کمتری از حقوقش را صرف میکند. در نتیجه بیشتر حقوق ماهانه افراد صرف نیازهای غیرخوراکی میشود که رفاه را در اقتصاد شکل میدهد.
طبق بررسیها این نسبت در امسال به بیش از ۳۲ درصد رسیده که که نسبت به سال ۱۴۰۲ کمتر اما نسبت به سالهای ۹۹ تا ۱۴۰۱ بیشتر بوده است. البته باید در نظر داشت که نسبت بهدست آمده در امسال مربوط به دادههایی است که تا آبان ماه ۱۴۰۳ توسط نهادهای آماری رسمی کشور منتشر شده است.
رفاه رو به نزول در ۵ سال اخیر
اکوایران با توجه به یک سبد پیشنهادی، حداقل هزینه خانوارها در هر ماه را محاسبه کرده است. به طوریکه نشان میدهد هر فرد در هر ماه برای تامین حداقل کالری دریافتی خود چه میزان باید هزینه کند.
در این گزارش میانگینی از دادههای ماهانه برای هر سال گرفته شده و به عنوان میانگین هزینهکرد ماهانه هر فرد در هر سال لحاظ شده است. از تقسیم این رقم بر حداقل حقوق مصوب کشوری در هر سال میتوان به نسبت مذکور رسید که نشان میدهد هر فرد در هر ماه چه میزان از درآمد خود را صرف تامین خوراک میکند.
انستیتو تغذیه سبد خوراکی مطلوب ایرانیان را طراحی کرده و پیشنهاد داده است. بررسیها نشان میدهد که در حداقلیترین حالت پیشرو، هزینه تامین این سبد خوراکی برای هر فرد در آبان امسال به بالای ۲.۵ میلیون تومان رسیده است.
این نسبت در سال ۹۹ معادل ۲۸ درصد بوده است. به عبارتی در سال ۹۹ هر فرد با حداقل حقوق مصوب، ۲۸ درصد از درآمدش را باید صرف دریافت حداقل کالری مورد نیاز خود میکرده. اما این نسبت به مرور در سالهای بعد افزایش یافته تا جایی که در سال ۱۴۰۲ به ۳۶.۴ درصد رسیده است.
همانطور که گفته شد افزایش این نسبت به معنای کاهش رفاه در جامعه است. چراکه با افزایش سهم خوراک از درآمد افراد، سهم غیرخوراکیها کاهش پیدا کرده و رفاه خانوار کاهش مییابد.
آخرین آمار از نسبت «حداقل هزینه خوراکی هر فرد» به «حداقل دستمزد مصوب» در هر ماه از سال ۱۴۰۳ نشان میدهد این سهم به ۳۲.۸ درصد کاهش پیدا کرده است. البته باید در نظر داشت که سهم مذکور برای امسال با توجه به آمارهای رسمی تا آبان ماه محاسبه شده است. لذا تا پایان سال این سهم افزایش پیدا خواهد کرد.
درحالحاضر طبق آمارها، این سهم در سال ۱۴۰۳ نسبت به سالهای ۹۹ تا ۱۴۰۱ نامناسبتر و نسبت به سال ۱۴۰۲ مناسبتر شده است.