آشفتگی در بازار مسکن / مستاجران سردرگم شدند

قیمت اجاره خانه در شهرهای بزرگ به خصوص تهران به شدت افزایش پیدا کرده است. بیش از نیمی از خانواده‌های تهرانی مستأجر هستند و این افزایش قیمت، فشار زیادی به بودجه خانوار وارد کرده است.

بازار مسکن در سال‌های اخیر با بحران‌های جدی روبه‌رو بوده است. نوسانات اقتصادی و افزایش بی‌رویه تورم، موجب شده که نرخ مسکن و اجاره‌بها به طور مداوم رشد کند، در حالی که بسیاری از مردم به ویژه اقشار متوسط و کم‌درآمد از تأمین مسکن مناسب ناتوانند. علاوه بر این، کمبود منابع مالی برای تولید مسکن، یکی از موانع اصلی است که موجب عدم تحقق نیازهای مسکن در کشور شده است. با این حال، استفاده از ظرفیت‌های نوآورانه مانند پیش‌فروش مسکن و استارتاپ‌های حوزه مسکن می‌تواند راه‌حل‌های مؤثری را برای کاهش فشار اقتصادی بر مردم و تسهیل خانه‌دار شدن ایجاد کند.

راهکارهای نوآورانه برای حل بحران مسکن

۱. پیش‌فروش مسکن: جذب سرمایه‌های خرد مردم

یکی از راهکارهای مؤثر برای حل مشکل مسکن، استفاده از پیش‌فروش مسکن است. این روش به ساختارهای مالی موجود در بازار مسکن کمک می‌کند و سرمایه‌های خرد مردم را جذب می‌کند. پیش‌فروش می‌تواند به ویژه برای اقشار جوان و کم‌درآمد که توان خرید یک واحد مسکونی را به طور یکجا ندارند، فرصت مناسبی فراهم آورد. به این ترتیب، پروژه‌های مسکونی می‌توانند با تأمین مالی از طریق پیش‌فروش، سرعت بیشتری در ساخت و تحویل واحدها پیدا کنند.

۲. استارتاپ‌ها: خرید و فروش متری مسکن

در چند سال اخیر، استارتاپ‌ها به بخش مسکن وارد شده و راهکارهای نوآورانه‌ای مانند خرید و فروش متری مسکن را ارائه داده‌اند. این مدل می‌تواند برای افرادی که به دلیل محدودیت‌های مالی قادر به خرید یک واحد مسکونی نیستند، جذاب باشد. با این شیوه، مردم می‌توانند تنها با پرداخت مبلغی کمتر، سهمی از یک پروژه مسکونی بزرگ خریداری کنند و در طول زمان، با تکمیل پروژه، به مالکیت کامل آن دست یابند. این روش می‌تواند به جوانان و افراد کم‌درآمد کمک کند تا نخستین قدم‌های خود را برای خانه‌دار شدن بردارند.

۳. همکاری دولت و بخش خصوصی: تسریع در تولید مسکن

یکی از راه‌های مؤثر برای رفع بحران مسکن، همکاری نزدیک‌تر دولت با بخش خصوصی و انبوه‌سازان است. حسن محتشم، عضو هیات مدیره انجمن انبوه‌سازان مسکن، معتقد است که دولت باید با ارائه تسهیلات مناسب و ارائه زمین به انبوه‌سازان، پروژه‌های مسکونی را تسریع کند. این زمین‌ها باید نه به‌صورت ۹۹ ساله، بلکه به‌گونه‌ای واگذار شوند که کمک به تولید مسکن ارزان و در دسترس مردم باشد.

۴. تسهیلات بانکی مناسب برای خرید مسکن

وام‌های بانکی یکی دیگر از ابزارهای حمایتی است که می‌تواند به تسهیل خرید مسکن کمک کند. اما متأسفانه وام‌های موجود، به ویژه در پروژه‌هایی همچون نهضت ملی مسکن، نمی‌توانند هزینه‌های سنگین ساخت مسکن را پوشش دهند. بسیاری از متقاضیان به دلیل عدم توانایی در تأمین آورده اولیه و پرداخت اقساط سنگین، از این تسهیلات استفاده نمی‌کنند. رضایی کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس، بر لزوم تخصیص زمین‌های دولتی ارزان‌تر تأکید دارد تا هزینه‌های ساخت مسکن کاهش یابد و دهک‌های کم‌درآمد بتوانند از این تسهیلات استفاده کنند.

چشم‌انداز آینده بازار مسکن و نگرانی‌ها

با وجود تلاش‌های صورت گرفته، وضعیت کمبود مسکن همچنان ادامه دارد. به گفته کارشناسان، ناترازی عرضه و تقاضا در بازار مسکن به افزایش قیمت‌ها و اجاره‌بها منجر شده است. در این شرایط، بانک‌ها به جای پرداخت تسهیلات به پروژه‌های مسکن ارزان‌قیمت، منابع مالی خود را در پروژه‌های گران‌قیمت و لوکس سرمایه‌گذاری می‌کنند. این مسئله باعث شده که متقاضیان واقعی مسکن نتوا‌نهند از منابع مالی برای تأمین مسکن خود بهره‌برداری کنند.

۱. مداخله دولت برای تسهیل تولید مسکن

دولت باید به جای استفاده از روش‌های سنتی، به تسهیل‌گری و استفاده از روش‌های نوآورانه در تولید مسکن توجه کند. تنها در این صورت است که می‌توان به کاهش هزینه‌های ساخت مسکن و امکان خرید مسکن برای اقشار کم‌درآمد امیدوار بود. همکاری با بخش خصوصی، استفاده از ظرفیت‌های استارتاپ‌ها و پرداخت تسهیلات مناسب از جمله راهکارهایی است که می‌تواند به بهبود وضعیت بازار مسکن کمک کند.

نتیجه‌گیری: راه‌حل‌های بلندمدت و مؤثر

برای حل مشکلات موجود در بازار مسکن، دولت باید به جای مداخلات سنتی و ناکارآمد، به حمایت از پروژه‌های نوآورانه مانند پیش‌فروش مسکن و خرید و فروش متری مسکن بپردازد. همچنین، تخصیص زمین‌های دولتی ارزان‌تر و کاهش هزینه‌های تولید مسکن از طریق همکاری نزدیک‌تر با بخش خصوصی و استارتاپ‌ها می‌تواند به رونق بازار مسکن و خانه‌دار شدن اقشار کم‌درآمد کمک کند. در غیر این صورت، بحران مسکن در سال‌های آینده همچنان ادامه خواهد داشت و فشار اقتصادی بر مردم افزایش خواهد یافت.