خرید خانه آرزو می‌شود؟
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، از تداوم کاهش نرخ مسکن در اردیبهشت‌ماه خبر داد. او گفته در این راستا سرعت روند افزایشی نرخ مسکن، افت کرده است. سیاستی که رئیس کل بانک مرکزی از آن سخن می‌گوید، در حقیقت همان سرکوب نرخ است که از سال گذشته به صورت جدی در بازار مسکن اعمال شده است. آیا این سیاست در نهایت به نفع بازار مسکن تمام می‌شود یا به ضرر آن؟
محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی، از کاهش نرخ مسکن طی اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳ خبر داده و گفته است: «رشد نقطه به نقطه میانگین نرخ مسکن در شهر تهران به عنوان نمایه‌ای از تغییرات نرخ مسکن در کل کشور، در اردیبهشت امسال در مقایسه با مقطع مشابه سال گذشته کاهش چشمگیری پیدا کرد به نحوی که این شاخص در شهر تهران از ۱۰۷.۲ درصد اردیبهشت سال گذشته با کاهش قابل توجه به ۱۲.۵ درصد در اردیبهشت امسال رسیده است.»
خرید و فروش مسکن فرموله می‌شود؟
او همچنین درباره تعداد معاملات بیان کرده است: «حجم معاملات در اردیبهشت امسال نسبت به ماه مشابه سال گذشته معادل ۱۱.۸ درصد افزایش یافته است. در واقع آخرین آمارها حاکی از آن است که توأمان با افزایش حجم معاملات، رشد نرخ در بازار مسکن به میزان مطلوبی کنترل شده است.»
اما حالا سوال اینجاست که این کنترل نرخ در نهایت آثار مفیدی در بازار مسکن به همراه خواهد داشت یا خیر؟
سرکوب نرخ مسکن به معنای توقف تولید است
آثار کنترل نرخ در بازار مسکن از دو جنبه قابل بررسی است؛ نخست از سمت ساخت مسکن و عرضه در بازار و دیگری از سمت تقاضا.
کنترل نرخ و توقف گردش سرمایه در بازار مسکن، باعث از بین رفتن جذابیت سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت مسکن و عقب‌نشینی سازندگان می‌شود.
طی سال‌های گذشته افت چشمگیر حاشیه سود انبوه‌سازان، باعث شده است تعداد زیادی از این قشر سرمایه خود را از ساختمان‌سازی خارج کنند و عطای فعالیت در این حوزه را به لقای آن ببخشند.
اکنون نیز این سرکوب قیمت‌ها وضعیت ساخت‌وساز را در شرایط سخت‌تری قرار داده و باعث شده است رکود مسکن هر روز عمق بیشتری پیدا کند.
تورم سمت تقاضا را تضعیف کرده است
از سوی دیگر هرچند دولت در آمارهای گوناگون کاهش نرخ مسکن را از دستاوردهای خود می‌پندارد، اما بهای این کالای اساسی حتی با وجود نوسانات کاهشی فاصله زیادی تا درآمد مردم دارد و با وجود تورم عمومی بالا، خرید مسکن برای قشر بزرگی از جامعه غیرممکن است.
تورم، سمت تقاضا را تضعیف کرده و منجر به افت چشمگیر معاملات شده است؛ این بهایی بود که بازار مسکن بابت کنترل قیمت‌ها پرداخت و آثار منفی آن تا سال‌ها در بازار مسکن قابل مشاهده است.
کارشناسان معتقدند ریشه‌های مشکلات بازار مسکن، در اقتصاد کلان نهفته است و اقداماتی نظیر توقف گردش نقدینگی تنها شرایط را به سمت پیچیده‌تری پیش می‌برد.