اورانیوم ایران از دید بازرسان پنهان ماند! نگرانی فوری غرب از ذخایر اتمی تهران
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از تحرکات هسته‌ای ایران و غنی‌سازی اورانیوم ابراز نگرانی کرده و خواستار همکاری بیشتر ایران برای جلوگیری از تولید سلاح هسته‌ای است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در گزارشی جدید، وضعیت اورانیوم با غنای بالای ایران را نیازمند رسیدگی فوری دانسته است. این اظهارات در بحبوحه گزارش‌هایی مبنی بر افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده توسط ایران و همچنین محدودیت دسترسی بازرسان آژانس به برخی سایت‌های هسته‌ای مطرح شده است.
نگرانی‌ها از افزایش ذخایر اورانیوم غنی‌شده
طبق آخرین گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که در ماه سپتامبر منتشر شد، ایران ۴۴۰.۹ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده با خلوص ۶۰ درصد در اختیار دارد. این میزان از اورانیوم، در صورت دستیابی به خلوص لازم، می‌تواند برای ساخت چندین سلاح هسته‌ای مورد استفاده قرار گیرد.
هشدار درباره توانایی تولید سلاح هسته‌ای
رافائل گروسی، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در مصاحبه‌ای با آسوشیتدپرس هشدار داد که در صورت تصمیم ایران برای تسلیحاتی کردن برنامه هسته‌ای خود، ذخایر فعلی اورانیوم غنی‌شده می‌تواند به این کشور اجازه دهد تا حدود ده بمب اتم تولید کند. با این حال، وی تاکید کرد که این بدان معنا نیست که ایران تاکنون چنین سلاحی را تولید کرده است. ایران بارها اعلام کرده که برنامه هسته‌ای‌اش کاملاً صلح‌آمیز بوده و هیچ قصدی برای ساخت سلاح هسته‌ای ندارد.
محدودیت دسترسی بازرسان آژانس
یکی از نکات برجسته در گزارش محرمانه آژانس، عدم دسترسی بازرسان این نهاد به سایت‌هایی است که پیشتر توسط ایالات متحده مورد حمله قرار گرفته بودند. گروسی در مصاحبه با فایننشال تایمز، بر ضرورت جدی بهبود همکاری ایران با بازرسان سازمان ملل تاکید کرد تا از تشدید تنش‌ها با غرب جلوگیری شود. وی اشاره کرد که با وجود انجام حدود دوازده بازرسی در ایران از زمان جنگ دوازده روزه در ماه ژوئن، دسترسی به تأسیسات حیاتی هسته‌ای مانند فردو، نطنز و اصفهان که تحت تأثیر حملات آمریکا قرار گرفته بودند، همچنان میسر نشده است.
سرنوشت نامشخص اورانیوم غنی‌شده
گروسی خاطرنشان کرد که اگرچه این حملات آسیب قابل توجهی به تأسیسات هسته‌ای ایران وارد کرده است، اما سرنوشت صدها کیلو اورانیوم با غنای ۶۰ درصد همچنان نامشخص باقی مانده است. این موضوع، حس فزاینده ضرورت برای از سرگیری کامل بازرسی‌ها را ایجاد کرده است. وی همچنین عنوان داشت که آژانس برای مشاهده سایت‌های هسته‌ای ایران به تصاویر ماهواره‌ای متکی بوده است.
لزوم پایبندی ایران به تعهدات
رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که این نهاد در تلاش است تا با درک متقابل، روابط "پر فراز و نشیب" با ایران را مدیریت کند، اما تهران باید به تعهدات خود عمل کند. وی تاکید کرد که نمی‌توان با ماندن در پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، به تعهدات عمل نکرد و از آژانس انتظار داشت که با توجه به وقوع جنگ، ایران را در دسته‌بندی متفاوتی قرار دهد. در غیر این صورت، آژانس ناگزیر به گزارش از دست دادن قابلیت رویت‌پذیری مواد هسته‌ای خواهد بود.
عدم ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت
گروسی همچنین بیان داشت که در حال حاضر، ارجاع پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل متحد به دلیل شکست بازرسی‌ها ضروری نیست، اما "همکاری باید به طور جدی بهبود یابد".
واکنش ایران به گزارش آژانس
تهران پیشتر اعلام کرده بود که پس از جنگ، همکاری خود را با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به حالت تعلیق درآورده است. مقامات ارشد ایرانی به شدت از این نهاد نظارتی و شخص گروسی انتقاد کرده و آژانس را متهم به فراهم کردن بهانه‌ای برای حمله اسرائیل دانستند. ایران همچنین اظهارات متناقض مقامات آژانس را مانع همکاری سازنده با ناظر هسته‌ای سازمان ملل تلقی کرده است.
تایید وجود مواد غنی‌شده
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیشتر از مشاهده تحرکات جدید در سایت‌های هسته‌ای ایران که دسترسی به آنها نداشته، خبر داده بود. گروسی تایید کرد که با وجود خسارات گسترده وارده به سایت‌ها، ارزیابی آژانس حاکی از آن است که بیشتر، اگر نگوییم تمامی، اورانیوم غنی‌شده با غلظت ۶۰ درصد، و همچنین اورانیوم با غلظت‌های پایین‌تر، همچنان در این سایت‌ها وجود دارد. وی افزود که صرف وجود مواد غنی‌شده در چنین سطح بالایی و نزدیک به سطح تسلیحاتی، منبع نگرانی است، حتی اگر هیچ هدف نهایی برای آن در نظر گرفته نشده باشد.
