زهری که گران‌تر از طلا شد و سرطان را زمین‌گیر می‌کند!
در دنیای اقتصاد و فناوری، گاهی ارزشمندترین گنج‌ها در ترسناک‌ترین مکان‌ها پنهان شده‌اند. تا دیروز، عقرب نماد وحشت و مرگ در بیابان‌های ایران بود، اما امروز به لطف پیشرفت‌های شگفت‌انگیز زیست‌فناوری، این موجود خطرناک به یک دارایی استراتژیک و منبع تولید ثروت تبدیل شده است. صنعتی پنهان و پرسود در حال شکل‌گیری است که در آن، زهر کشنده عقرب به اکسیر حیات برای بیماران سرطانی و یک کالای صادراتی با ارزش دلاری بالا بدل می‌شود. این یک تغییر پارادایم از ترس به ثروت است؛ جایی که علم، کابوس را به امید تبدیل می‌کند.
تصور کنید موجودی که روزگاری تنها راه مواجهه با آن، نابودی‌اش بود، امروز در مزارع مدرن و تحت شرایط کاملاً کنترل‌شده پرورش داده می‌شود. این دقیقا اتفاقی است که در مراکز زیست‌فناوری ایران در حال رخ دادن است. پژوهشگران با ایجاد محیطی شبیه‌سازی‌شده، عقرب‌ها را تکثیر کرده و در فرآیندی بسیار دقیق و پیچیده، زهر آن‌ها را استخراج می‌کنند. به گفته مصطفی قانعی، دبیر ستاد علوم و فناوری‌های زیست، این زهر پس از خالص‌سازی به یک ماده اولیه بی‌نظیر برای صنعت داروسازی تبدیل می‌شود. پروتئین‌ها و پپتیدهای منحصربه‌فرد موجود در این سم، توانایی شگفت‌انگیزی در شناسایی و هدف قرار دادن مستقیم سلول‌های سرطانی دارند، بدون آنکه به سلول‌های سالم آسیبی وارد کنند؛ این یعنی یک انقلاب بالقوه در شیمی‌درمانی هدفمند.
اقتصاد زهرآگین: بازاری جدید با پتانسیل میلیارد دلاری در ایران؟
کاربردهای این طلای مایع بیولوژیک تنها به درمان سرطان محدود نمی‌شود. بخش دیگری از این زهر ارزشمند، صرف تولید پادزهرهای حیاتی برای مقابله با عقرب‌گزیدگی می‌شود؛ محصولی که همواره تقاضای بالایی در داخل و کشورهای منطقه دارد. این چرخه هوشمندانه، یک مدل اقتصادی پایدار را خلق کرده است: از یک منبع واحد، هم داروی درمانگر و هم پادزهر نجات‌بخش تولید می‌شود. این دستاورد نشان می‌دهد که اقتصاد دانش‌بنیان چگونه می‌تواند تهدیدهای طبیعی را به فرصت‌های اقتصادی تبدیل کند. با توجه به قیمت جهانی بسیار بالای هر گرم زهر عقرب، توسعه این صنعت نوپا می‌تواند یک جریان ارزی جدید و پایدار برای کشور ایجاد کرده و ایران را به یکی از قطب‌های اصلی تولید داروهای نوین بیوتکنولوژیک در جهان تبدیل کند. این دیگر داستان نفت و معدن نیست؛ این داستان خلق ثروت از دل خطرناک‌ترین موجودات طبیعت است.
سخن پایانی
داستان تبدیل زهر عقرب به داروی ضدسرطان، فراتر از یک کشف علمی است؛ این یک نقشه راه برای اقتصاد آینده ایران است. این رویکرد نشان می‌دهد که چگونه با تکیه بر دانش و فناوری می‌توان منابعی را که تاکنون نادیده گرفته شده یا حتی به عنوان یک تهدید شناخته می‌شدند، به موتورهای خلق ارزش و اشتغال تبدیل کرد. آینده اقتصادهای پیشرو در گرو سرمایه‌گذاری روی همین ایده‌های جسورانه است؛ جایی که مرزهای میان علوم مختلف شکسته می‌شود و زیست‌شناسی با اقتصاد و صنعت گره می‌خورد. این مسیر، افق‌های جدیدی را برای ثروت‌آفرینی از دل طبیعت ایران می‌گشاید و ثابت می‌کند که بزرگ‌ترین فرصت‌های اقتصادی، گاهی در غیرمنتظره‌ترین نقاط پنهان شده‌اند.
