شرایط جدید تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی رسما اعلام شد
خودروهای مدل ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ مناطق آزاد میتوانند با دریافت کد شیما و پرداخت عوارض گمرکی، پلاک ملی بگیرند. شرایط کامل و جدول قوانین تبدیل پلاک اعلام شد.

پس از سالها محدودیت تردد خودروهای مناطق آزاد و ممنوعیت ورود دائمی آنها به سرزمین اصلی، سرانجام شرایط جدید تبدیل پلاک منطقه آزاد به پلاک ملی اعلام شد.
بر اساس مصوبه تازه شورایعالی مناطق آزاد و هماهنگی با دفتر مقررات صادرات و واردات وزارت صمت، از مهرماه ۱۴۰۴ مالکان خودروهای مدل ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ میتوانند با رعایت ضوابط فنی و پرداخت حقوق و عوارض گمرکی، برای دریافت پلاک ملی اقدام کنند.
خودروهای مجاز برای دریافت پلاک ملی
به گفته ناصر خرمالی مدیر حوزه گمرک، بازرگانی و توسعه صادرات دبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد،
فقط خودروهای منطقه آزادی که در بازه مدل ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ تولید شدهاند مشمول این طرح هستند.
این خودروها باید مطابق آییننامه جدید، دارای شرایط زیر باشند:
- ثبت مالکیت قانونی به نام متقاضی در اسناد رسمی
- تطابق حجم موتور با سقف تعیینشده در مقررات واردات
- پرداخت کامل حقوق گمرکی و مالیات بر ارزش افزوده مطابق جداول ارزشیسازی گمرک ایران
خرمالی افزود: فرآیند ثبت اطلاعات خودروها از طریق سامانه جامع تجارت انجام میشود و هماهنگی کامل با وزارت صمت برای صدور مجوزهای ورود برقرار شده است.
«کد شیما»؛ شناسه الزامی در فرآیند تبدیل پلاک
یکی از مراحل کلیدی دریافت پلاک ملی، دریافت شناسه یکتا به نام «کد شیما» (شناسه یکپارچه واردات و مالکیت) است.
بدون این کد، سیستم قادر به ثبت سفارش یا احراز مالکیت در سامانه تجارت نخواهد بود.
دفتر مقررات صادرات و واردات اعلام کرده است که تسهیلات لازم برای فعالسازی این شناسه و احراز سریع اطلاعات خودروها فراهم شده است.
شرط مالکیت؛ نیازی به واردکننده اولیه نیست
برخلاف برخی شایعات، برای دریافت پلاک ملی مالک خودرو ضرورتی ندارد واردکننده اولیه باشد.
به گفته خرمالی، تنها مالکیت قانونی و ثبت سند به نام دارنده فعلی خودرو کفایت میکند و انتقال سند میان اشخاص، مانع اجرای این طرح نخواهد بود.
محدودیتها و چالشهای طرح
رحمان سادات نجفی رئیس شورای هماهنگی فعالان اقتصادی مناطق آزاد در گفتوگو با ایسنا هشدار داد که اجرای این طرح، عمدتاً شامل خودروهای فرسوده دهساله میشود و از نظر اقتصادی توجیه بالایی ندارد.
او تأکید کرد: با توجه به آزادسازی نسبی واردات خودروهای نو، هزینه گمرکی و حقوق ورودی برای خودروهای کارکرده مناطق آزاد ممکن است از ارزش واقعی خودرو بیشتر شود.
با این حال، بخشی از مالکان تمایل دارند از این فرصت برای ورود دائمی خودروهای خود به سرزمین اصلی استفاده کنند.
وضعیت تردد خودروهای مناطق آزاد
طبق قانون فعلی، خودروهای مناطق آزاد تنها در شعاع ۱۲۰ کیلومتری محدوده منطقه مجاز به تردد هستند و برای سفر به شهرهای دیگر باید مجوز موقت خروج دریافت کنند که اعتبار آن حداکثر یکسال است.
با دریافت پلاک ملی، محدودیت شعاع برداشته میشود و خودرو امکان تردد دائمی در سراسر کشور را خواهد داشت.
جدول شرایط دریافت پلاک ملی خودروهای مناطق آزاد
سال ساخت | محدودیت حجم موتور | پرداخت حقوق گمرکی | شرط مالکیت |
---|---|---|---|
۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ | طبق مقررات واردات وزارت صمت | الزامی | سند رسمی به نام مالک فعلی خودرو |
تحلیل اقتصادی کوتاه
طرح تبدیل پلاک منطقه آزاد به ملی، در دوره ممنوعیت واردات خودرو مطرح شده بود. اکنون با آزادسازی واردات و کاهش تعرفهها، اجرای آن بیشتر جنبه رفع دغدغه مالکان فعلی را دارد تا صرفه اقتصادی.
با وجود این، برای خودروهایی که در مناطق آزاد وضعیت فنی مطلوب و کارکرد پایین دارند، این طرح میتواند امکان تردد قانونی و افزایش ارزش فروش را فراهم کند.