طعمه روسیه در غزه: پیش‌نویس رقیب آمریکا، بازی را عوض می‌کند؟
شورای امنیت قطعنامه طرح ترامپ برای نوار غزه با مخالفت روسیه و چین و در انتظار نظر تشکیلات خودگردان فلسطینی است.
ایالات متحده از شورای امنیت سازمان ملل خواسته است پیش‌نویس قطعنامه‌ای را که از طرح دونالد ترامپ برای نوار غزه حمایت می‌کند، رسماً تأیید کند. این اقدام با واکنش روسیه مواجه شده که پیش‌نویس رقیبی را ارائه کرده است.
روسیه طرح آمریکا را به چالش می‌کشد
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، روسیه روز گذشته با ارائه پیش‌نویس خود تحت عنوان «پیشنهاد متقابل»، قطعنامه پیشنهادی آمریکا را به چالش کشیده است. سخنگوی نمایندگی آمریکا در سازمان ملل هشدار داده که در صورت عدم حمایت از قطعنامه آمریکا و فروپاشی آتش‌بس در غزه، فلسطینیان با «پیامدهای جدی» روبرو خواهند شد.
اعتراض روسیه، چین و کشورهای غربی
پیش از این گزارش شده بود که روسیه و چین رسماً اعتراض خود را به نسخه اصلاح‌شده پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در مورد غزه اعلام کرده‌اند. پیش‌نویس قطعنامه آمریکا که هفته گذشته برای مذاکره به اعضای شورا ارائه شد، پیشنهاد ایجاد یک نهاد موقت حکومتی در غزه به نام «هیئت صلح» را مطرح می‌کند. این نهاد قرار است تحت ریاست دونالد ترامپ تا پایان سال ۲۰۲۷ فعالیت کند و مسئولیت‌هایی چون خلع سلاح کامل غزه، آموزش پلیس فلسطینی، نظارت بر مرزها و تسهیل کمک‌های بشردوستانه را بر عهده گیرد. حماس بارها اعلام کرده که خلع سلاح را نخواهد پذیرفت.
مخالفت با جزئیات طرح
روسیه و چین، به عنوان اعضای دائمی شورای امنیت با حق وتو، خواستار حذف کامل «هیئت صلح» از متن پیش‌نویس شده‌اند. دیپلمات‌های این دو کشور بخش عمده‌ای از متن را «ناکافی»، «مبهم» یا «فاقد جزئیات ضروری» توصیف کرده و تأکید دارند که هر نیروی تثبیت‌کننده باید زیر نظر مستقیم شورای امنیت عمل کند.
قطعنامه آمریکا همچنین خواستار تشکیل یک نیروی بین‌المللی موقت به نام «نیروی تثبیت بین‌المللی» با ۲۰ هزار نفر شده است. وظایف این نیرو شامل خلع سلاح گروه‌های مسلح غیررسمی در غزه، حفاظت از غیرنظامیان و تأمین امنیت مسیرهای ارسال کمک‌های بشردوستانه خواهد بود. این نیرو با همکاری اسرائیل، مصر و نیروهای پلیس فلسطینی فعالیت خواهد کرد. دونالد ترامپ مدعی شده است که آمریکا نیروی نظامی به این عملیات اعزام نخواهد کرد.
چالش‌های مشارکت بین‌المللی
ایالات متحده با کشورهایی مانند اندونزی، امارات متحده عربی، مصر، قطر، ترکیه و آذربایجان برای مشارکت در این نیرو رایزنی کرده است، اما این کشورها به دلیل نگرانی از درگیری مستقیم با حماس با اعزام نیروهایشان به غزه مخالفت کرده‌اند.
اشاره به تشکیل دولت فلسطینی
برخلاف پیش‌نویس‌های قبلی، نسخه جدید قطعنامه آمریکا به امکان تشکیل یک دولت فلسطینی در آینده اشاره کرده و می‌گوید پس از اصلاحات در تشکیلات خودگردان فلسطینی، شرایط برای «خودمختاری و تشکیل دولت فلسطینی» فراهم خواهد شد. چین و روسیه بر لزوم نظارت کامل سازمان ملل بر هر نیروی خارجی در غزه اصرار دارند و پیش‌نویس را ناکافی در تضمین حقوق فلسطینیان و مسیر روشن به سوی تشکیل دولت مستقل می‌دانند. این دو کشور هشدار داده‌اند که بدون تغییرات اساسی، پیش‌نویس را وتو خواهند کرد.
این قطعنامه همچنین وعده داده که آمریکا گفت‌وگوهایی بین اسرائیل و فلسطینیان برای دستیابی به یک «افق سیاسی برای همزیستی مسالمت‌آمیز و مرفه» برگزار خواهد کرد. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه آمریکا، ابراز خوش‌بینی کرده است که این قطعنامه با مذاکرات به تصویب برسد.
نگرانی‌ها و پیشنهادهای جایگزین
با این حال، پرسش‌های جدی درباره نبود سازوکار نظارتی بر «هیئت صلح»، نقش آینده تشکیلات خودگردان فلسطینی و جزئیات مأموریت نیروی تثبیت بین‌المللی همچنان بی‌پاسخ مانده است. روسیه با ارائه پیش‌نویس خود اعلام کرد که هدفش کمک به شورای امنیت برای رسیدن به یک رویکرد «متعادل، قابل قبول و یکپارچه» برای توقف پایدار درگیری‌ها در غزه است.
کشورهای عربی، از جمله الجزایر و امارات متحده عربی، نسبت به عدم نقش انتقالی برای تشکیلات خودگردان فلسطینی در اداره غزه ابراز نگرانی کرده‌اند. امارات اعلام کرده که بدون چارچوب روشن، در نیروی تثبیت‌کننده شرکت نخواهد کرد. پاکستان و اردن نیز خواستار تأیید حقوق فلسطینی‌ها، از جمله تشکیل دولت در هر قطعنامه‌ای شده‌اند. ملک عبدالله دوم، شاه اردن، تأکید کرده است که این نیرو باید بر «حفظ صلح» تمرکز کند، نه «اجرا».
طرح صلح ترامپ و نقض آتش‌بس
دونالد ترامپ در ۸ اکتبر اعلام کرد که اسرائیل و حماس با مرحله اول طرح صلح ۲۰ ماده‌ای او برای غزه موافقت کرده‌اند. این توافق شامل تبادل اسیران اسرائیلی در غزه با زندانیان فلسطینی، خروج بخشی از نیروهای اسرائیلی و ورود برخی کمک‌های بشردوستانه به غزه بوده است. با این حال، اسرائیل بارها با حملات خود این آتش‌بس شکننده را نقض کرده است.
