عراق در آستانه انفجار؟ سودانی در راه رهایی از سایه مالکی یا سقوط در آن؟
ائتلاف بازسازی و توسعه به رهبری السودانی در نتایج اولیه انتخابات عراق پیشتاز است.
نتایج اولیه انتخابات پارلمانی عراق حاکی از پیشتازی ائتلاف "بازسازی و توسعه" به رهبری محمد شیاع السودانی، نخست وزیر فعلی این کشور است. این در حالی است که هنوز نتایج رسمی در سراسر استانها اعلام نشده است.
پیشتازی ائتلاف السودانی در سایه رضایتمندی عمومی
براساس گزارشهای اولیه رسانههای عراقی، ائتلاف تحت رهبری السودانی بیشترین کرسیها و بهترین آرا را در انتخابات پارلمانی به دست آورده است. این پیروزی تا حد زیادی قابل پیشبینی بود، زیرا بسیاری از ناظران با توجه به رضایت نسبی جامعه از عملکرد السودانی از سال 2021 تاکنون، وی را شانس اول پیروزی در این انتخابات میدانستند. تمرکز دولت السودانی بر بهبود زیرساختها و فاصله گرفتن از مناقشات سیاسی، توانست نظر افکار عمومی را جلب کند و نظرسنجیهای پیش از انتخابات نیز وی را پیشتاز نشان میدادند.
مانورهای سیاسی حسابشده در آستانه انتخابات
چندین مانور سیاسی از سوی السودانی در آستانه انتخابات، وضعیت وی را در مقایسه با رقبا بهبود بخشید. امضای توافق با مسرور بارزانی، نخست وزیر اقلیم کردستان عراق، در زمینه پرداخت حقوق کارمندان و مسئله نفت، یکی از این اقدامات بود. علاوه بر این، توافق السودانی با فالح فیاض، فرمانده حشدالشعبی، و حضور وی در ائتلاف "بازسازی و توسعه"، دومین مانور سیاسی موفق نخست وزیر عراق پیش از انتخابات محسوب میشود. این اقدام، ضمن جلب آرای بخشی از نیروهای حشدالشعبی، به دلیل نفوذ فیاض در میان عشایر عرب، موفقیت قابل توجهی در جذب آرا در مناطق تحت نفوذ داعش نیز به همراه داشت.
توازن میان اطار تنسیقی و نیروهای غربگرا
السودانی در طول چهار سال گذشته، به شکلی موفقیتآمیز میان اطار تنسیقی (چهارچوب هماهنگی) به عنوان کانون سیاسی شیعیان عراق و نیروهای غربگرا در این کشور، توازن برقرار کرده است.
سابقه سیاسی محمد شیاع السودانی
محمد شیاع السودانی که سابقه ورود به کابینه را از سال 2010 به عنوان وزیر حقوق بشر در دوره نخستوزیری نوری المالکی دارد، همواره به عنوان یک نیروی تکنوکرات برآمده از حزب الدعوه شناخته میشد. وی در کابینه حیدر العبادی وزیر کار و امور اجتماعی بود و در کابینه عادل عبدالمهدی و مصطفی الکاظمی نیز سرپرستی وزارتخانههای مختلف از جمله کشاورزی، صنعت، تجارت و دارایی را بر عهده داشت. السودانی تا سال 2021 همواره در سایه نوری المالکی فعالیت میکرد و به عنوان وزیری شیعی با گرایش فکری لیبرال و تکنوکرات شناخته میشد، هرچند که در سال 2019 از حزب الدعوه استعفا داد.
استقلال عمل بیشتر و تغییر نقشه سیاسی بلوک شیعه
ناظران معتقدند پیروزی در انتخابات 2025 و کسب 50 کرسی توسط ائتلاف تحت رهبری السودانی، میتواند زمینهساز استقلال عمل بیشتر وی در برابر چهارچوب هماهنگی باشد. ائتلاف "بازسازی و توسعه" در این سناریو تلاش خواهد کرد نقشه سیاسی بلوک شیعه را تغییر داده و حتی نقش نیروهای سنتی این بلوک مانند حزب الدعوه و بدر را تضعیف کند. این ارزیابی با توجه به بیانیههای تند ائتلاف دولت قانون به رهبری نوری المالکی علیه السودانی پیش از انتخابات، مبنی بر ضرورت انتخاب نخستوزیر آینده بر اساس تفاهمات داخلی چهارچوب هماهنگی، اهمیت بیشتری مییابد. با این حال، به نظر میرسد ائتلاف پیروز در ششمین انتخابات پارلمانی عراق، تمایل به تشکیل فراکسیون بزرگتر خارج از چهارچوب هماهنگی دارد.