جنجال اتمی: روسیه آمریکا را به بی‌عملی در مذاکرات تسلیحاتی متهم کرد

مسکو آماده حمایت از مذاکرات درباره متن جدید توافقنامه تسلیحاتی است، اما حرکتی متقابل از سوی آمریکا مشاهده نمی‌کند.

آمادگی روسیه برای مذاکره مشروط

کنستانتین کاساچوف، نایب‌رئیس شورای فدراسیون روسیه، اعلام کرد که مسکو آمادگی خود را برای حمایت از ایده واشنگتن مبنی بر آغاز مذاکرات درباره متن جدید توافقنامه اقدامات مربوط به کاهش و محدودسازی بیشتر تسلیحات تهاجمی راهبردی (استارت) تأیید می‌کند. با این حال، وی تأکید کرد که هنوز هیچ حرکت متقابلی از سوی ایالات متحده مشاهده نشده است.

ضرورت آمادگی طرف آمریکایی

کاساچوف شب گذشته در مصاحبه‌ای اظهار داشت: «مواضع مسکو مبتنی بر آمادگی برای انجام گفت‌وگو در هر سطح و در هر موضوعی همچنان به قوت خود استوار است، اما برای این کار، آمادگی طرف آمریکایی نیز لازم است و ما هنوز چنین آمادگی‌ را احساس نمی‌کنیم.» وی افزود که ابتکار ازسرگیری توافق‌ها باید از سوی طرفی مطرح شود که موجب فروپاشی آن‌ها شده است، یعنی ایالات متحده و دیگر کشورهای عضو ناتو.

پیمان استارت و پایان اعتبار

دوره اعتبار توافقنامه ادامه کاهش و محدودسازی تسلیحات تهاجمی راهبردی در تاریخ 5 فوریه 2026 به پایان می‌رسد. پیش از این، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، اعلام کرده بود که مسکو پس از تاریخ مذکور و به مدت یک سال دیگر، به محدودیت‌های کمی تعیین‌شده در این توافق پایبند خواهد ماند.

دستور ترامپ برای ازسرگیری آزمایش‌های هسته‌ای

دستور اخیر دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برای ازسرگیری آزمایش‌های هسته‌ای، که نخستین بار پس از 33 سال صادر شده، در صفحه شخصی وی در شبکه اجتماعی Truth Social منتشر شد. ترامپ دلیل این تصمیم را آزمایش‌های انجام‌شده از سوی روسیه و چین عنوان کرد و این دو کشور را در رتبه‌های دوم و سوم پس از ایالات متحده از نظر توسعه مجتمع صنایع نظامی قرار داد. این تصمیم با انتقادات گسترده‌ای، حتی در داخل آمریکا، مواجه شد و برخی کارشناسان آن را تهدیدی برای امنیت ملی و جهانی دانستند.

تضاد در مواضع آمریکا

اظهارات اخیر ترامپ وضعیت متناقضی را ایجاد کرده است؛ از یک سو، وی به پنتاگون دستور ازسرگیری آزمایش‌های هسته‌ای را داده و از سوی دیگر، اعلام کرده که در حال انجام گفت‌وگو با روسیه درباره خلع سلاح هسته‌ای است. ترامپ مدعی شد که واشنگتن و مسکو در حال گفت‌وگو درباره مسائل مربوط به خلع سلاح هسته‌ای هستند و روند خلع سلاح هسته‌ای را برای امنیت جهانی حائز اهمیت دانست.

عدم تأیید مذاکرات از سوی روسیه

در مقابل، طرف روسی اعلام کرده که در حال حاضر نمی‌تواند تأیید کند که هیچ‌گونه گفت‌وگوهای مشخصی با واشنگتن درباره خلع سلاح هسته‌ای در جریان است. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، اعلام کرد که ایالات متحده پیش از اعلام رسمی ترامپ، روسیه را از قصد خود برای ازسرگیری آزمایش‌های هسته‌ای مطلع نکرده بود. وی همچنین تأیید نکرد که گفت‌وگوهای کارشناسی جزئی و مشخصی در این خصوص آغاز شده باشند.

عدم تغییر لحن واشنگتن

پسکوف یادآور شد که اظهارات دونالد ترامپ درباره آزمایش‌های هسته‌ای گویای هیچ تغییری در لحن مقامات واشنگتن نسبت به روسیه نیست و به هیچ وجه لحن روابط میان دو کشور تغییر نکرده است. وی افزود که روسیه نشانه‌ای از آغاز رقابت تسلیحاتی جدید مشاهده نمی‌کند و تأکید کرد که اگر کشوری از تعهد خود نسبت به تعلیق آزمایش‌های هسته‌ای عقب‌نشینی کند، روسیه نیز متناسب با آن اقدام مناسب را انجام خواهد داد.

عدم دریافت پیشنهاد از آمریکا درباره استارت

سخنگوی کرملین همچنین تأکید کرد که آزمایش موشک کروز "بورویستنیک" در روسیه، آزمایش هسته‌ای محسوب نمی‌شود. پسکوف به این نکته نیز اشاره کرد که روسیه هیچ پیشنهادی از سوی ایالات متحده درباره توافقنامه مربوط به ادامه کاهش تسلیحات تهاجمی راهبردی (پیمان استارت) دریافت نکرده است. وی در پاسخ به سئوالی در این خصوص گفت: «تاکنون هیچ پیشنهاد واقعی یا محتوایی از جانب واشنگتن مطرح نشده و در حال حاضر نمی‌توان از هیچ‌گونه پیشرفتی در این زمینه سخن گفت.»