اختصاصی سرانه:
چرا عربستان از طوفان ترامپ جان سالم به در برد؟
در حالی که بازارهای بورس جهانی یکی از پرتلاطم‌ترین روزهای خود را پشت سر گذاشتند و شاخص‌ها به رنگ قرمز درآمدند، نگاه‌ها به بورس عربستان سعودی معطوف شد؛ بازاری که در ظاهر سبز ماند، اما در واقعیت نیز از لرزش بازار جهانی بی‌نصیب نماند.
اعمال تعرفه‌های جدید توسط دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، بر کالاهای وارداتی از چین، اروپا و حتی کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس، شوک سنگینی به بازارهای مالی وارد کرد. شاخص‌های سهام در وال‌استریت، لندن، توکیو و فرانکفورت به شدت سقوط کردند و روز خونینی را برای معامله‌گران رقم زدند.
شاخص FTSE ۱۰۰ لندن حدود ۶درصد افت کرد، Nikkei ژاپن نزدیک به ۹درصد سقوط کرد و در امریکا نیز S&P ۵۰۰ و Nasdaq روزی قرمز را ثبت کردند. این واکنش‌ها نشان‌دهنده نگرانی سرمایه‌گذاران نسبت به آینده تجارت جهانی، افزایش هزینه واردات و کندی رشد اقتصاد جهانی است.
عربستان سعودی؛ سبزپوشی ظاهری یا مقاومت واقعی؟
در نگاه نخست، بورس عربستان سعودی سبزپوش ماند؛ اما نگاهی دقیق‌تر به داده‌ها نشان می‌دهد که این بازار هم تحت تأثیر شدید قرار گرفته است. شاخص اصلی بورس تداول (Tadawul) کاهش ۶ درصدی را ثبت کرد و سهام شرکت آرامکو، به عنوان بزرگ‌ترین شرکت نفتی جهان، بیش از ۵درصد افت کرد.
چه عواملی بورس عربستان را از سقوط آزاد نجات نداد؟
کاهش شدید نرخ نفت خام
بهای نفت برنت در پی ترس از رکود اقتصادی جهانی و کاهش تقاضا، در یک هفته گذشته بیش از ۱۵٪ سقوط کرده و به زیر ۶۳ دلار رسید. این اتفاق به‌شدت درآمدهای نفتی عربستان و شرکت‌های پتروشیمی آن را تحت فشار قرار داد.
افزایش تعرفه واردات توسط امریکا
با اعمال تعرفه‌های جدید ترامپ حتی بر شرکای سنتی منطقه‌ای مانند عربستان، هزینه تجارت خارجی افزایش یافته و فضا برای جذب سرمایه خارجی محدودتر شده است.
روند خروج سرمایه از بازارهای نوظهور
سرمایه‌گذاران بین‌المللی در شرایط بی‌ثباتی ترجیح می‌دهند دارایی‌های امن‌تری مانند طلا، دلار و اوراق خزانه‌داری امریکا را انتخاب کنند. همین مسئله باعث خروج سرمایه از بورس‌های منطقه‌ای، از جمله عربستان شده است.
سخن پایانی
رویداد اخیر به‌روشنی نشان داد که حتی اقتصادهای بزرگ نفت‌محور هم نمی‌توانند به‌طور کامل در برابر بحران‌های تجاری و سیاسی جهان مقاومت کنند. عربستان سعودی که تلاش می‌کند از طریق پروژه‌هایی مانند "چشم‌انداز ۲۰۳۰" اقتصاد خود را متنوع‌سازی کند، هنوز در برابر شوک‌های بیرونی، آسیب‌پذیر است. اگرچه سبزپوشی اولیه بورس عربستان توجه‌ها را جلب کرد، اما تحلیل داده‌های واقعی نشان می‌دهد که این کشور نیز بخشی از پازل بحران جهانی بوده است.