شمارش معکوس برای توقف کامل/ پس از ۳۰ آبان، نفت روسیه رسماً «سمی» میشود
در یکی از قدرتمندترین نمایشهای فشار اقتصادی، تحریمهای مستقیم دولت دونالد ترامپ، شریان حیاتی صادرات نفت روسیه را به شدت فشرده و یک بحران لجستیکی عظیم را در آبهای جهان به راه انداخته است. بر اساس گزارش تکاندهنده بانک جیپیمورگان، حدود ۱.۴ میلیون بشکه نفت روسیه در روز—معادل یکسوم کل صادرات دریایی این کشور—در نفتکشهای غولپیکر روی آب سرگردان مانده و خریداری برای آن پیدا نمیشود. این یک اختلال ساده نیست؛ این یک فلج شدن تدریجی است که با نزدیک شدن به مهلت نهایی تحریمها در ۳۰ آبان (۲۱ نوامبر)، هر لحظه وخیمتر میشود.
برخلاف تحریمهای قبلی، این بار آمریکا تیغ را مستقیماً روی شاهرگ دو غول انرژی روسیه، روسنفت و لوکاویل، گذاشته است. واشنگتن به همه خریداران جهانی اتمام حجت کرده که تا تاریخ مشخص شده، باید تمام معاملات خود را با این دو شرکت به پایان برسانند. این فرمان، نفت این دو شرکت را عملاً به یک کالای «سمی» در بازار جهانی تبدیل کرده و باعث شده پالایشگاهها، بانکها و شرکتهای بیمه از ترس گرفتار شدن در تور تحریمهای آمریکا، از نزدیک شدن به این محمولهها نیز هراس داشته باشند.
پشت کردن متحدان شرقی: وقتی هند و چین هم ترمز را میکشند
مهمترین بخش این پازل، واکنش دو مشتری اصلی نفت روسیه یعنی هند و چین است. این دو کشور که پس از تحریمهای غرب به پناهگاه اصلی نفت روسیه تبدیل شده بودند، حالا به وضوح در حال عقبنشینی هستند. گزارشها حاکی از آن است که پالایشگاههای هندی و چینی، خریدهای خود برای ماه دسامبر را بهشدت کاهش دادهاند. این سیگنال وحشتناکی برای کرملین است و نشان میدهد که حتی متحدان استراتژیک روسیه نیز حاضر نیستند برای خرید نفت این کشور، خود را در معرض خشم خزانهداری آمریکا قرار دهند.
بازی موش و گربه در اقیانوسها: استراتژی ناامیدانه نفتکشهای روسی
در مواجهه با این بنبست، روسیه به یک استراتژی ناامیدانه روی آورده است: پنهانکاری و تغییر مسیر. معاملهگران گزارش میدهند که بسیاری از نفتکشها پس از بارگیری در بنادر روسیه، مقصدهای بیربطی مانند «پورت سعید» یا «کانال سوئز» را ثبت میکنند تا مسیر واقعی خود را مخفی نگه دارند و سپس در میانه اقیانوس، به سمت بنادر آسیایی تغییر مسیر میدهند. این بازی خطرناک نشان از عمق استیصال مسکو دارد. تحلیلگران انتظار دارند که این نفتهای سرگردان و فروختهنشده، در نهایت با یک تخفیف بسیار سنگین به چین فروخته شود؛ کشوری که نشان داده حاضر است ریسک تحریمها را در ازای دریافت انرژی ارزان به جان بخرد. این یعنی روسیه شاید بتواند نفت خود را بفروشد، اما به قیمتی که بیشتر شبیه به زنده ماندن است تا سود بردن.