فاجعه هوش مصنوعی ملی: مجمع تشخیص به پیشرفت «نه» گفت!
مجمع تشخیص مصلحت نظام اجرای سند ملی هوش مصنوعی را به دلیل تضاد با سیاستهای کلی و ساختارهای موازی متوقف کرد.
سند ملی هوش مصنوعی جمهوری اسلامی ایران با هدف قرار گرفتن کشور در جمع ۱۰ قدرت برتر جهان در این حوزه تا افق ۱۴۱۲ و با تأکید بر حکمرانی هوشمند مبتنی بر ارزشهای اسلامی تدوین و به تصویب رسید. با این حال، اجرای بخشهای کلیدی این سند، بهویژه ایجاد شورای ملی و سازمان ملی هوش مصنوعی، به دلیل مغایرت با سیاستهای کلی نظام و پرهیز از ساختارهای موازی، از سوی هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام رد و عملاً متوقف شد.
اهداف و چشمانداز سند ملی هوش مصنوعی
این سند، هوش مصنوعی را به عنوان یک فناوری تمدنساز و اثرگذار بر تمامی عرصههای حکمرانی، اقتصاد و فرهنگ معرفی میکند. هدف اصلی آن، دستیابی به جایگاه برجسته ایران در عرصه هوش مصنوعی در سطح بینالمللی است، به گونهای که کشور تا سال ۱۴۱۲ شمسی در میان ده کشور پیشرو دنیا در این فناوری قرار گیرد. تمرکز بر حکمرانی هوشمند و انطباق با ارزشهای اسلامی از جمله محورهای اصلی این سند محسوب میشود.
رد ساختارهای اجرایی توسط مجمع تشخیص مصلحت نظام
در مرحله پیادهسازی سند ملی هوش مصنوعی، پیشنهاد ایجاد نهادهای اجرایی مانند شورای ملی و سازمان ملی هوش مصنوعی مطرح شد. اما هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام، این ساختارها را به دلیل مغایرت با سیاستهای کلی نظام و لزوم اجتناب از ایجاد نهادهای موازی و موازیکاری، رد کرد. این تصمیم عملاً مانع از تشکیل ارکان اجرایی پیشبینی شده برای این سند شد.
توقف عملی اجرای بخشهای کلیدی سند
با تصمیم هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام، فرایند اجرایی طرح ملی هوش مصنوعی، بهویژه در بخش ایجاد نهادهای متولی، متوقف شده است. این امر نشاندهنده لزوم بازنگری در شیوه عملیاتیسازی اهداف کلان سند ملی هوش مصنوعی با در نظر گرفتن ملاحظات و سیاستهای کلی نظام جمهوری اسلامی ایران است تا از ایجاد ساختارهای زائد و ناکارآمد جلوگیری شود.