فوری: پشت پرده گرانی سرسامآور خودرو فاش شد! این ۳ عامل جیب شما را خالی میکنند؟
تحریم، نرخ ارز و تورم در کنار سیاستگذاریها قیمت خودرو را در آذرماه افزایش داد.
بازار خودرو در آذرماه سال جاری، شاهد یک جهش قیمتی بیسابقه بود که تمامی گروههای محصولات وارداتی، مونتاژی و داخلی را دربر گرفت. این افزایش قیمت با سرعتی فراتر از رشد نرخ ارز، مسیر صعودی خود را طی کرد و مجموعهای از عوامل اقتصادی و سیاسی، از جمله افزایش نرخ دلار، تشدید تحریمها و ناکارآمدی سیاستگذاری داخلی، در شعلهور ساختن این بازار نقش محوری ایفا کردند.
جهش قیمتی بیسابقه در آذرماه
بررسیها نشان میدهد که میانگین رشد قیمت در هر سه گروه خودرویی، بیش از ۲۰ درصد بوده است. این در حالی است که رکورد بیشترین بازدهی در نهمین ماه سال به نام خودروهای وارداتی ثبت شد. بازار خودرو در آذرماه به یکی از ملتهبترین مقاطع خود در سالهای اخیر تبدیل شد، بهگونهای که محصولات وارداتی، مونتاژی و داخلی بهترتیب بیشترین بازدهی را تجربه کردند.
در این دوره، قیمت خودروهای داخلی بهطور میانگین ۱۹.۶ درصد و معادل ۲۱۲.۵ میلیون تومان افزایش یافت. محصولات مونتاژی نیز رشد قیمتی معادل ۲۱.۴ درصد یا ۴۸۲.۵ میلیون تومان را تجربه کردند. اما بیشترین افزایش مربوط به خودروهای وارداتی بود که بهای آنها بهطور میانگین ۲۲.۸ درصد و معادل ۱ میلیارد و ۷۵ میلیون تومان رشد داشته است.
افزایش نرخ دلار و انتظارات تورمی
یکی از دلایل اصلی این جهش قیمتی، رشد بهای ارز در مدت زمان مورد بررسی است. در ابتدای آذرماه، نرخ هر دلار در بازار آزاد ۱۱۳ هزار و ۳۰۰ تومان بود که در انتهای دوره به حدود ۱۳۲ هزار تومان رسید و رشدی ۱۶.۵ درصدی را نشان داد. با این حال، همانطور که آمارها نشان میدهند، رشد قیمت در بازار خودرو از نرخ ارز نیز پیشی گرفته است. علاوه بر این، افزایش انتظارات تورمی در پی آشفتگی در وضعیت اقتصادی و سیاسی کشور، عامل دیگری در تشدید این روند صعودی محسوب میشود.
نقش تشدید تحریمها در التهاب بازار
در کنار رشد نرخ ارز و انتظارات تورمی، تشدید تحریمها بهویژه پس از فعالسازی مکانیسم ماشه، به عنوان عامل دیگری بر افزایش قیمتها عمل کرده است. این موضوع به سختتر شدن واردات قطعات خودرو برای تولیدکنندگان داخلی و مونتاژکاران و همچنین پیچیدگی بیشتر واردات خودرو منجر شده است. از سوی دیگر، فعالسازی این سازوکار، منابع ارزی کشور را تحتتاثیر قرار داده که میتواند تاثیر غیرمستقیم بر حوزه خودرو داشته باشد.
سردرگمی سیاستگذاری داخلی خودرو
عامل سومی که در التهاب بازار خودرو در آذرماه نقش داشته، سردرگمی و عدم انسجام در سیاستگذاریهای داخلی است. نابسامانی در ابلاغ آییننامهها، تاخیرهای گسترده در تخصیص ارز و بلاتکلیفی در تعرفه واردات سال جاری تا آبان ماه، نمونههایی از این معضلات محسوب میشوند که به نوسانات و عدم ثبات در بازار دامن زدهاند.
وضعیت گروههای خودرویی در آذرماه
خودروهای داخلی: تولیدات دو خودروساز بزرگ کشور رشد قابلتوجهی را تجربه کردند که یکی از دلایل اصلی آن به شکاف شدید قیمتی بین کارخانه و بازار بازمیگردد. این شکاف که اکنون از مرز ۴۰ درصد نیز فراتر رفته، جذابیت زیادی برای دلالان ایجاد کرده است.
خودروهای مونتاژی: خودروهای مونتاژی نیز طی آذرماه رشد قیمت بالایی داشتند. اعمال تحریمهای جدید با فعالسازی مکانیسم ماشه، یکی از عوامل اثرگذار بر کاهش عرضه و افزایش بهای این دسته از خودروها بوده است.
خودروهای وارداتی: بیشترین رشد قیمت در میان تمام گروهها به وارداتیها اختصاص داشت. بازار خودروهای وارداتی طی این مدت بهطور شدیدی تحتتاثیر واردات قطرهچکانی و محدودیتهای ارزی قرار گرفته است. با عدم تخصیص ارز به واردات، خودروهای موجود در بازار با شیب تندی درگیر رشد قیمت بودهاند.