خورشید به دام افتاد! ساتبا بالاخره پرده از راز تولید برق برداشت
ساتبا با حمایت از بخش خصوصی، توسعه نیروگاههای خورشیدی و تجهیزات لازم برای ورود انرژی تجدیدپذیر به شبکه برق را تسریع میکند.
سازمان ساتبا به گزارش خبرگزاری مهر درباره چالشهای طرحهای خورشیدی پاسخ داد
توضیحات سازمان انرژیهای تجدیدپذیر و بهرهوری انرژی برق (ساتبا) در واکنش به گزارش «چالشهای طرحهای خورشیدی؛ حذف بخش خصوصی توسعه تجدیدپذیر را کند کرد» منتشر شد.
تقدیر از توجه رسانه و اهداف شفافسازی
سازمان ساتبا ضمن تقدیر از توجه خبرگزاری مهر به موضوع مهم توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، توضیحات زیر را بهمنظور تنویر افکار عمومی و شفافسازی ارائه مینماید. این سازمان آمادگی کامل خود را برای پاسخگویی به هرگونه ابهام دیگر در این حوزه اعلام میدارد.
ورود دولت به عرصه احداث نیروگاههای تجدیدپذیر
طی سالهای گذشته، تلاشهای قابل توجهی در زمینه ایجاد ظرفیتهای فنی، پیمانکاری، تولیدی و قانونگذاری صورت گرفته که زیرساخت توسعه تجدیدپذیرها را فراهم کرده است. با وجود این اقدامات، به دلیل نبود برخی زیرساختهای قانونی و عدم جذابیت اقتصادی، تنها ۱٬۲۳۷ مگاوات ظرفیت تجدیدپذیر به شبکه افزوده شده بود که میانگین سالانه آن حتی به ۱۰۰ مگاوات نیز نمیرسید و بخش عمده قوانین بالادستی عملاً اجرا نشده باقی مانده بود.
با توجه به ناترازی شدید در تأمین سوخت و برق کشور، و با مجوز و حمایت مقام معظم رهبری، برای نخستینبار صندوق توسعه ملی امکان سرمایهگذاری مستقیم در حوزه انرژیهای تجدیدپذیر را یافت. در این راستا، ساتبا صرفاً نقش نهاد تخصصی و تسهیلگر را بر عهده داشته و اقداماتی نظیر صدور پروانه، نظارت و تسهیل واردات را انجام داده است. نتیجه این رویکرد، افزایش ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر کشور از ۱٬۲۳۷ مگاوات به بیش از ۳٬۰۰۰ مگاوات در یک سال گذشته بوده و هماکنون هفتهای حدود ۱۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی جدید وارد مدار میشود.
علل کندی مقطعی در توسعه نیروگاههای خورشیدی
مهمترین عامل کندی مقطعی در اجرای پروژهها، عدم تخصیص بهموقع منابع مالی مورد نیاز، موضوعات ثبت سفارش و تخصیص ارز بوده است. این تأخیر موجب کندی در واردات، ترخیص و انتقال تجهیزات به ساختگاهها شده است که امید است با پیگیریهای انجامشده جبران گردد.
حضور فعال بخش خصوصی در توسعه نیروگاهها
بیش از ۴۰ درصد نیروگاههای وارد مدار شده توسط بخش خصوصی احداث شدهاند. همچنین نیروگاههایی که با سرمایهگذاری صندوق توسعه ملی ساخته میشوند، در فرآیند واگذاری به بخش خصوصی قرار دارند و فراخوانهای مربوط در سایت ساتبا منتشر شده است.
فرایند ثبت درخواست برای احداث نیروگاه خورشیدی
ثبت تقاضا برای تمامی متقاضیان حقیقی و حقوقی کاملاً آزاد است. مطابق قوانین کسبوکار کشور، تمامی مجوزهای مرتبط از طریق درگاه ملی مجوزها صادر میشود و متقاضی پس از ثبت درخواست، مدارک را در همان سامانه بارگذاری میکند.
مراحل صدور پروانه و تخصیص زمین
پس از ثبت درخواست، مدارک توسط ساتبا از نظر فنی، موقعیت جغرافیایی و عدم همپوشانی بررسی و سپس پروانه احداث صادر میشود. تخصیص زمین بر عهده سازمان امور اراضی و صدور مجوز اتصال برعهده شرکتهای برق منطقهای، شرکتهای توزیع و توانیر است و ساتبا هیچ دخالتی در این مراحل ندارد. بنابراین، ادعای «بلوکه کردن زمینها» توسط ساتبا کاملاً مردود است. تمامی دستگاههای مرتبط همکاری مناسبی با متقاضیان دارند و ساتبا صرفاً آنان را به استان مربوطه ارجاع میدهد.
اعتبار پروانههای صادرشده
پروانه احداث نیروگاههای بادی یکساله و برای سایر انواع نیروگاهها ششماهه است. در صورت عدم انجام فعالیت اجرایی و عدم درخواست تمدید، ساتبا برای آزادسازی ظرفیتها، نسبت به ابطال پروانه اقدام میکند.
آمار پروانههای صادرشده و تبدیل به قرارداد
تاکنون حدود ۶٬۱۰۰ پروانه صادر شده که تنها ۱٬۰۸۵ مورد به قرارداد تبدیل شده است. بیش از ۱٬۵۰۰ پروانه با مجموع ظرفیت بیش از ۲۰ هزار مگاوات به دلیل عدم اقدام متقاضی یا نقص مدارک در مسیر ابطال قرار دارند. تمامی فرآیندها مطابق دستورالعملهای مصوب وزیر محترم نیرو انجام میشود و این دستورالعملها بهصورت شفاف در سایت ساتبا در دسترس عموم است.
واردات تجهیزات خورشیدی و نقش بخش خصوصی
برخلاف ادعای مطرحشده، واردات تجهیزات خورشیدی به هیچوجه در انحصار ساتبا نیست و مراجعه بازار و سایتهای فعال این موضوع را آشکارا نشان میدهند. ساتبا تنها برای تسریع پروژه ۷٬۰۰۰ مگاواتی مصوبه شورای اقتصاد با سرمایهگذاری صندوق توسعه ملی و با تصمیم حاکمیت، اقدام به واردات از طریق شرکتهای صاحبنام و معتبر کرده است. همچنین براساس مصوبهای دیگر، برای احداث ۸٬۰۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی و بادی، قراردادهایی میان صندوق توسعه ملی و بخش خصوصی امضا خواهد شد که مسئولیت واردات و نصب تجهیزات نیز برعهده بخش خصوصی خواهد بود.
تقویت توان فنی کشور
همانگونه که اشاره شد، توان فنی گذشته کشور پاسخگوی حجم فعلی پروژهها نبوده است. در کنار دولت، انجمنها و نهادهای تخصصی نیز مسئولیت مهمی در این حوزه دارند. ساتبا برای تقویت دانش فنی کشور، تفاهمنامههای متعددی با مراکز فنیوحرفهای و پلتفرمهای آموزشی منعقد کرده و آموزش بخشی از نیروهای شرکتها را شرط قرارگیری در فهرست شرکتهای مورد تأیید قرار داده است.
زیرساخت شبکه برق و ظرفیت پذیرش
ضمن تأکید بر ضرورت انجام مطالعات توسعهای برای آمادگی شبکه، باید یادآور شد که براساس نتایج مطالعات موجود، امکان احداث حدود ۱۲ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر جدید بدون نیاز به افزایش یا اصلاح ظرفیت شبکه برق کشور وجود دارد و برق تولیدی این نیروگاهها قابل تزریق به شبکه سراسری است.
در پایان، از خبرگزاری مهر بابت طرح دغدغههای حوزه انرژیهای تجدیدپذیر تشکر میشود و آمادگی ساتبا برای ارائه اطلاعات تکمیلی و پاسخ به پرسشهای احتمالی اعلام میگردد.