بنـزین ۳ تومنی: فاجعه یا فرصت؟ / سهمیه نوشماره‌ها، اصلاح لازم است!
تغییرات احتمالی در سهمیه بنزین و کارت آزاد در راه است.
دولت با معرفی نرخ سوم بنزین، رویکردی نو در عرضه سوخت اتخاذ کرده است که انتظار می‌رود با استقبال عمومی بیشتری مواجه شود. این اقدام در شرایطی صورت می‌گیرد که قیمت بنزین از آبان ۱۳۹۸ تاکنون تغییر نکرده است، در حالی که تورم سالانه طی این مدت حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد بوده است.
تثبیت نرخ‌های موجود و تعیین قیمت جدید
در این تغییرات، نرخ‌های قبلی بنزین شامل سهمیه ۱۵۰۰ تومانی و نرخ آزاد ۳۰۰۰ تومانی ثابت باقی می‌مانند. اما برای سوخت‌گیری بیش از ۱۶۰ لیتر در ماه از طریق کارت آزاد جایگاه‌ها، نرخی جدید تعیین شده است. این نرخ بر اساس فرمولی ۱۰ درصدی نسبت به قیمت خرید بنزین از پالایشگاه‌ها محاسبه شده و در حال حاضر معادل ۵۰۰۰ تومان است.
پذیرش اجتماعی و الگوی مصرف
بر اساس داده‌های رسمی وزارت نفت، بیش از ۸۰ درصد مردم ماهانه کمتر از ۱۶۰ لیتر بنزین مصرف می‌کنند. این بدان معناست که با سهمیه‌های فعلی، نیاز سوخت بخش عمده‌ای از جامعه تامین می‌شود و نیازی به استفاده از بنزین ۵۰۰۰ تومانی نخواهند داشت. این رویکرد دولت که به جای افزایش قیمت بنزین سهمیه‌ای، بر ایجاد نرخ سوم و مدیریت عرضه تمرکز دارد، می‌تواند از سوی جامعه پذیرش بهتری داشته باشد.
اهداف اقتصادی و مقابله با انحراف سوخت
تعیین نرخ ۵۰۰۰ تومانی برای کارت آزاد جایگاه‌ها، یکی از مبادی انحراف سوخت محسوب می‌شود. انتظار می‌رود این اقدام در کاهش قاچاق سوخت موثر واقع شده و همچنین به جبران کسری مالی دولت ناشی از یارانه بنزین کمک کند.
انتقاد از عدم تخصیص سهمیه به خودروهای نوشماره
یکی از بندهای مصوبه اخیر هیئت وزیران که مورد انتقاد قرار گرفته، عدم تخصیص سهمیه سوخت (۱۵۰۰ و ۳۰۰۰ تومانی) به خودروهای نوشماره از نیمه آذرماه است. این اقدام با عدالت مغایرت دارد، زیرا خانواده‌هایی که به سختی توانسته‌اند خودرو خریداری کنند، از سهمیه بنزین محروم می‌شوند. پیگیری‌ها در مجلس شورای اسلامی نشان می‌دهد که احتمال اصلاح این بند از مصوبه وجود دارد.
