سود صندوق‌های ارزی دیگر هرگز مثل قبل نخواهد بود! ابلاغیه بزرگ در راه است.
سازمان بورس با رونمایی از برنامه رویش، تامین مالی ارزی بازار سرمایه را با ابزارهای نوین تسهیل می‌کند.
صندوق‌های ارزی؛ گامی نو در هدایت پس‌اندازها به سمت تولید
ابلاغ امیدنامه و اساسنامه صندوق‌های ارزی در هفته آینده
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس و اوراق بهادار از ابلاغ امیدنامه و اساسنامه صندوق‌های ارزی در هفته آینده خبر داد و گفت: این صندوق‌ها با هدف جذب ارز فیزیکی موجود در دست مردم و هدایت آن به سمت فعالیت‌های مولد و همچنین تامین مالی ارزی پروژه‌ها طراحی شده‌اند.
«رویش»؛ نقشه راه تحول در اقتصاد
رضا عیوض‌لو در برنامه «میز اقتصاد» شبکه خبر، با اشاره به برنامه راهبردی وزارت اقتصاد موسوم به «رویش»، اهداف اصلی این برنامه را رفع دو چالش اساسی در اقتصاد کشور، یعنی تشکیل سرمایه و نااطمینانی‌های فرآیند سرمایه‌گذاری عنوان کرد. وی افزود: «برنامه رویش با هدف ارائه راه‌حل برای دو مسئله اساسی در اقتصاد ایران طراحی شده است. نخستین مسئله در سطح کلان، تشکیل سرمایه است. در بیش از یک دهه گذشته ارقام تشکیل سرمایه رشد نداشته و حتی کاهش یافته است؛ موضوعی که می‌تواند به روند رشد اقتصادی آسیب بزند. دومین مسئله، نااطمینانی‌های موجود در فرآیند سرمایه‌گذاری است. این نااطمینانی‌ها از جمله تورم و نوسان قیمت دارایی‌های فیزیکی سبب می‌شود افراد به سرمایه‌گذاری در دارایی‌های فیزیکی تمایل بیشتری پیدا کنند.»
جایگزینی ابزارهای مالی به جای دارایی‌های فیزیکی
عیوض‌لو، طراحی و توسعه ابزارهای مالی را هدف اصلی مگاپروژه رویش اعلام کرد و گفت: «این طرح قرار است جایگزین مناسب دارایی‌های فیزیکی باشد و مردم به جای خرید و نگهداری دارایی‌های فیزیکی، از این نوع ابزارهای مالی بهره ببرند.»
صندوق‌های ارزی؛ محور توسعه ابزارهای سرمایه‌گذاری
وی، توسعه ابزارهای جدید سرمایه‌گذاری و تأمین مالی را از محورهای اصلی برنامه رویش برشمرد و توضیح داد: «توسعه صندوق‌های ارزی از جمله برنامه‌های مهم رویش است. در این برنامه قصد داریم بخشی از پس‌اندازهای مردم را که به صورت ارز فیزیکی نگهداری می‌شود، جذب و به جریان تولید وارد کنیم. هدایت این منابع به فعالیت‌های مولد، می‌تواند موجب ایجاد ارزش افزوده اقتصادی شود و بازار سرمایه را در ایفای نقش واقعی خود توانمندتر کند. همچنین ابزارهایی مانند اوراق بهادار ارزی که در یکی از بورس‌ها یا در شبکه بانکی منتشر می‌شود، در همین مسیر تعریف شده‌اند.»
چالش‌های گذشته و راهکارهای جدید
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس، با اشاره به تلاش‌های گذشته برای راه‌اندازی صندوق‌های ارزی، یکی از دلایل عملیاتی نشدن این ایده‌ها را نبود ابزارهای مالی مناسب برای سرمایه‌گذاری آن‌ها ذکر کرد. وی تاکید کرد: «تأمین مالی ارزی پروژه‌ها یکی از دغدغه‌های اصلی اقتصاد ایران است. بنابراین، توسعه ابزارهای تأمین مالی ارزی باعث شده این صندوق‌ها امکان سرمایه‌گذاری در چنین ابزارهایی را داشته باشند. اکنون که سازوکار صندوق‌های ارزی در حال تکمیل است و مقدمات راه‌اندازی آن فراهم شده، این صندوق‌ها می‌توانند حلقه اتصال بین ارز فیزیکی در اختیار مردم و نیاز ارزی پروژه‌ها را تکمیل کنند.»
هم‌افزایی بانک مرکزی و سازمان بورس
عیوض‌لو، همکاری جدی و مشترک بانک مرکزی و سازمان بورس برای توسعه این ابزارها را حائز اهمیت خواند و بیان داشت: «دغدغه مشترک هر دو نهاد، تأمین مالی ارزی پروژه‌ها بود از این رو، به دنبال سازوکاری بودیم که بتوان از ارزهای موجود نزد مردم برای تأمین مالی پروژه‌های ارزی استفاده کرد.»
ویژگی‌های منحصربه‌فرد صندوق‌های ارزی
وی با تاکید بر اینکه ورودی و خروجی این نوع از صندوق‌ها ارزی است، توضیح داد: «تمام محاسبات این نوع از صندوق‌ها با ارز انجام خواهد شد. خالص ارزش دارایی‌های صندوق نیز بر اساس ارز منتخب محاسبه می‌شود.» عیوض‌لو پیش‌بینی کرد که این صندوق‌ها ارزهای فیزیکی در دست مردم را جذب کرده و در مسیر تولید به کار گیرند و با توجه به نوسانات قیمتی، حداقل ارزش روز دارایی سرمایه‌گذاران حفظ شود. وی افزود: «یکی از این دارایی‌ها دلار است. خانواده‌ها و پس‌اندازکنندگان تصور می‌کنند با نگهداری دلار می‌توانند خود را در برابر تورم محافظت کنند. از این رو، این صندوق امکان آن را فراهم می‌کند که علاوه بر حفظ ارزش دلاری دارایی که خود نوعی پوشش تورمی است، سرمایه‌گذار بازده مازاد دلاری نیز دریافت کند.»
نحوه سوددهی و سرمایه‌گذاران صندوق‌های ارزی
معاون نظارت بر نهادهای مالی سازمان بورس، در خصوص نحوه سوددهی و نوع سرمایه‌گذاران این صندوق اظهار داشت: «این صندوق‌ها از نوع صدور و ابطال هستند و سرمایه‌گذاران با مراجعه به «مدیر ثبت» که احتمالاً یک بانک خواهد بود، نسبت به خرید واحدهای سرمایه‌گذاری اقدام خواهند کرد. وی با بیان اینکه امیدنامه و اساسنامه این صندوق در حال نهایی شدن است، ابراز امیدواری کرد: «به محض اینکه بتوانیم این اسناد را ابلاغ کنیم، درخواست‌های متقاضیان که طبیعتاً از میان نهادهای مالی دارای مجوز سبدگردانی و تحت نظارت سازمان بورس هستند، دریافت خواهد شد.»
زمان‌بندی ابلاغ و آغاز به کار صندوق‌ها
عیوض‌لو زمان‌بندی اجرای این طرح را چنین تشریح کرد: «پیش‌بینی ما این است که هفته آینده امیدنامه و اساسنامه این صندوق‌ها را، که اسناد بالادستی محسوب می‌شوند، سازمان بورس ابلاغ کند. متقاضیان بالقوه هم‌اکنون درخواست‌های خود را ارائه کرده‌اند، اما پس از دریافت مدارک و مستندات لازم از آن‌ها، احتمالاً طی چند هفته آینده موافقت اصولی صادر خواهد شد و صندوق‌ها می‌توانند امور مربوط به ثبت و پذیره‌نویسی خود را آغاز کنند.»
سود به اصل سرمایه اضافه می‌شود
وی با تاکید مجدد بر اینکه این صندوق هیچ ارتباطی با ریال ندارد و تمام فعالیت و محاسبات آن ارزی است، توضیح داد: «هر شخصی که بخواهد در این صندوق‌ها سرمایه‌گذاری کند، باید یک حساب ارزی در بانک افتتاح کند. در این صندوق‌ها سود دوره‌ای وجود ندارد؛ برخلاف صندوق‌های درآمد ثابت که سود ماهانه واریز می‌کنند. در این صندوق، سود به صورت دوره‌ای پرداخت نمی‌شود، بلکه به اصل سرمایه سرمایه‌گذاران اضافه می‌شود. به این معنا که متقاضی در سایت صندوق، خالص ارزش روز دارایی‌های صندوق (NAV) را مشاهده می‌کند و براساس ارز منتخب هر روز NAV صندوق افزایش می‌یابد.»
تعیین ارز مبنای صندوق
عیوض‌لو با بیان اینکه ارزش صندوق بستگی به ارزی دارد که صندوق با آن تأسیس می‌شود، افزود: «یکی از نهادهای تحت نظارت سازمان بورس که درخواست مدیریت صندوق را ارائه می‌دهد، باید مشخص کند که صندوق با چه ارزی راه‌اندازی خواهد شد. وقتی ارز مبنا مشخص شد، سرمایه‌گذاران نیز با همان ارز سرمایه‌گذاری می‌کنند و هنگام ابطال واحدها، دریافت وجه نیز با همان ارز انجام خواهد شد.»
