سیمکارت سفید؛ راه نجات فیلترینگ یا ترفند جدید؟ عبدی: اینترنت آزاد حق مردم است
آزادی رسانه در گرو رفع فیلترینگ و اتصال به شبکه‌های اجتماعی با سیمکارت سفید
«سیمکارت سفید»؛ کلیدواژه‌ای که این روزها بحث‌های فراوانی را در فضای مجازی به خود اختصاص داده است. قابلیت جدید شبکه اجتماعی «ایکس» برای نمایش موقعیت مکانی کاربران، این موضوع را بیش از پیش در کانون توجه قرار داده است.
ظهور «سیمکارت سفید» و واکنش‌ها
قابلیت نمایش لوکیشن صاحب صفحه در شبکه اجتماعی «ایکس» موجب شده است تا کاربران ایرانی که عمدتاً از ابزارهای دور زدن فیلترینگ استفاده می‌کنند، در صورت مشاهده موقعیت «ایران» به عنوان لوکیشن، به این نتیجه برسند که فرد مورد نظر از اینترنت بدون فیلتر یا همان «سیمکارت سفید» برخوردار است. این موضوع به سرعت به موضوعی داغ در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده و اسکرین‌شات‌هایی از صفحات فعالان سیاسی، خبرنگاران و نمایندگان مجلس که از داخل ایران در حال فعالیت هستند، منتشر شده و اعتراضات گسترده‌ای را به همراه داشته است.
تحلیل عباس عبدی از پدیده «سیمکارت سفید»
در پی این حواشی، گفتگو با عباس عبدی، تحلیلگر مسائل سیاسی و اجتماعی، ابعاد مختلف این موضوع را روشن ساخت. عبدی معتقد است که اساساً همه باید از محدودیت فیلترینگ رهایی یابند و هیچ استثنایی وجود ندارد.
«اینترنت خبرنگاری»؛ معافیت از مجازات یا امتیاز؟
وی با اشاره به آغاز این روند در دولت حسن روحانی و معروف شدن آن به «اینترنت خبرنگاری»، توضیح داد که در آن دوره، وزارت ارتباطات و دولت با فیلترینگ مخالف بودند و تلاش کردند تا حداقل برخی اقشار، از جمله روزنامه‌نگاران، از این محدودیت مصون بمانند. عبدی تاکید کرد که این امتیاز، در واقع معافیت از مجازاتی بود که باید شامل حال همگان می‌شد.
عبدی در ادامه این پرسش را مطرح کرد که آیا به ازای این معافیت، تعهدی از سوی دریافت‌کنندگان داده شده است یا خیر. وی افزود: «اگر چنین تعهدی داده شده باشد، باید محکوم کرد و اگر نه، باید خوشحال بود که حداقل بخشی از جامعه از این وضعیت مصون مانده‌اند. البته به نظر من، آنان باید در قبال این وضعیت مسئولیت‌پذیر بوده و از رفع فیلترینگ برای همه مردم دفاع کنند. اگر چنین نکرده‌اند، باید پاسخگو باشند.»
حق برخورداری از اینترنت بدون فیلتر؛ تبعیض یا حق طبیعی؟
این تحلیلگر سیاسی با اشاره به تجربه شخصی خود و عدم برخورداری از محدودیت فیلترینگ به واسطه حضور در روزنامه اعتماد، وظیفه خود را دفاع از آزادی رسانه و رفع فیلترینگ دانسته است. وی در این خصوص گفت: «از این که دیگران هم شامل ممنوعیت نشوند، اصلا ناراحت نیستم؛ چون حق آنان است. همچنان که حق دیگرانی که دچار ممنوعیت شده‌اند این است که نباید ممنوع باشند. در هر حال بهتر است افرادی که ممنوع از این حق نشده‌اند با تمام توان از آزادی دسترسی همگان دفاع کنند.»
عبدی در پاسخ به این دیدگاه که اینترنت ابزار کار خبرنگاران است و بنابراین نباید این دسترسی برای آنان مایه قبح باشد، اظهار داشت: «این متأثر از نگاه کلان آنان است. برای نمونه، برخی دسترسی‌های زیادتری نسبت به دیگران دارند. آیا باید به آنها بگوییم دسترسی خود را قطع کنند یا از آن دسترسی‌ها استفاده عمومی کنند. شاید گمان می‌کنند که راه آمدن با چنین تبعیضی، به نهادینه شدن آن منجر می‌شود. اگر مخالفت این افراد می‌توانست فیلترینگ را بردارد، حرف درستی بود. ولی جالب است که بخشی از اصلی‌ترین مخالفان هم همین‌ها هستند. در هر صورت باید قدری هم همدلی کرد. سخت است که بپذیریم چرا فلانی فیلتر نیست و من هستم. ولی راه حل مقابله هر دو نفر با رفع فیلترینگ است و نه این که چرا او نیست و من فیلترم؟!»
وی در تبیین تفاوت این موضوع با سایر موارد تبعیض، به موضوع زندان اشاره کرد و بیان داشت: «اگر زمانی که من زندان بودم آیا باید ناراحت باشم که چرا دیگرانی که مثل من هستند زندان نیستند و این تبعیض است؟ باید خوشحال باشم که حداقل دیگری آزاد است. من باید دنبال رفع زندان از خودم باشم، او هم همراهی کامل کند. این تبعیض با تبعیض و سهمیه کنکور فرق دارد که استفاده از این امتیاز حقی از دیگری را ضایع می‌کند.»
انتظارات از دولت پزشکیان
عباس عبدی در پایان ابراز امیدواری کرد که دولت پزشکیان بتواند اصل پدیده فیلترینگ را رفع کند و آن را تنها «نوعی اذیت کردن مردم» دانست که با «اندکی تلاش و زحمت و هزینه» از این مانع عبور می‌کنند. وی این پدیده را «نماد بدترین نوع ضدیت با خواست عمومی» توصیف کرد.
وی در خصوص وظیفه یک دولت اصلاح‌طلب در قبال این پدیده نیز گفت: «تا آنجا که می‌دانم دولت چه در زمان روحانی و چه حالا، صد در صد مخالف فیلترینگ هستند. حالا چرا نتوانسته‌اند انجام دهند ماجرای دیگری است. ولی به طور طبیعی کوشیده‌اند که آن را تخفیف دهند و به نظرشان یکی از این راه‌ها همین بوده است.»
