انفجار قیمت سکه: ۸۰۰۰۰۰۰% در ۴۶ سال! سکه امامی ۶۱۰۰۰% در ۱۸ سال جهش کرد!
سکه بهار آزادی و امامی در سایه تورم و تحریم‌ها، نوسانات شدید قیمتی را در بازار تجربه می‌کنند.
سکه طلا در ایران، طی 46 سال گذشته، آینه‌ای شفاف از فراز و فرودهای اقتصادی کشور بوده است.
از سکه بهار آزادی تا سکه امامی؛ تحول در بازار
نخستین سکه رسمی جمهوری اسلامی ایران، سکه بهار آزادی، در سال ۱۳۵۸ ضرب شد و جایگزین سکه‌های پیش از انقلاب گردید. این سکه در طول سال‌ها در دو طرح قدیم و جدید عرضه شد و به تدریج به ابزاری برای پس‌انداز خانوادگی تبدیل گشت. نقطه عطف دیگر در بازار سکه، ورود سکه امامی در سال ۱۳۸۶ بود که با تغییر ظاهری و تاریخ ضرب، هویت مستقلی یافت و به تدریج به سکه مرجع در معاملات روزانه تبدیل شد.
سکه بهار آزادی؛ از هزار و سیصد تومان تا بیش از ۱۱۲ میلیون تومان
سکه بهار آزادی در ابتدای عرضه، با قیمت هزار و ۳۰۰ تومان معامله می‌شد. امروز، پس از گذشت ۴۶ سال، این سکه ارزشی بیش از ۱۱۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان یافته است. این رشد خیره‌کننده، نمایانگر تورم مزمن، جهش‌های ارزی و تغییر انتظارات اقتصادی مردم ایران در طول دهه‌هاست. سکه بهار آزادی، به دلیل عرضه گسترده‌تر و تقاضای کمتر نسبت به سکه امامی، حباب قیمتی پایین‌تری دارد و همچنان برای سرمایه‌گذاران جذابیت خود را حفظ کرده است.
سکه امامی؛ تولد شاخص جدید بازار
سکه امامی که طرح آن با الهام از تصویر امام خمینی (ره) و تاریخ ضرب ۱۳۸۶ شناخته می‌شود، از سال ۱۳۸۶ به تدریج جایگاه سکه بهار آزادی را به عنوان معیار اصلی قیمت‌گذاری در بازار گرفت. عرضه اولیه محدود و افزایش تقاضا، همراه با ورود سفته‌بازان، باعث شد تا سکه امامی به سرعت به شاخص قیمتی بازار تبدیل شود. امروز، قیمت سکه امامی از ۱۱۷ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان فراتر رفته است.
چهار دهه نوسان؛ از جنگ تا تحریم
مسیر تاریخی قیمت سکه در ایران، با تحولات سیاسی و اقتصادی گره خورده است. در دهه ۱۳۶۰، همزمان با جنگ ایران و عراق، محدودیت عرضه ارز و افزایش نااطمینانی اقتصادی، اولین جهش قیمتی سکه را رقم زد. دهه ۱۳۷۰ شاهد ثبات نسبی و تبدیل سکه به پس‌انداز خانوادگی بود. اما در دهه ۱۳۸۰، با تشدید تحریم‌های بانکی و جهش ارزی، قیمت سکه شاهد رشد چشمگیری بود. دوره ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ نیز با خروج آمریکا از برجام، بازگشت تحریم‌ها و شوک‌های ناشی از کرونا، دومین موج بزرگ رشد قیمت سکه را به همراه داشت.
دهه ۱۴۰۰؛ سکه، شاخص وضعیت نابه‌سامان اقتصادی
دهه ۱۴۰۰ با مجموعه‌ای از سیاست‌های جدید بانک مرکزی همراه بود، اما این سیاست‌ها نتوانستند در برابر رشد شدید نقدینگی، تورم ساختاری و نوسانات شدید ارز، تأثیر پایداری از خود نشان دهند. سکه امامی در این دهه وارد فاز رکوردشکنی شد و در آبان‌ماه سال ۱۴۰۴ از مرز ۱۱۷ میلیون تومان عبور کرد. در این دهه، سکه بیش از هر زمان دیگری به شاخص بی‌واسطه وضعیت اقتصادی ایران تبدیل شده است.
