آیین‌نامه یارانه‌ها پس از ۱۵ سال زیر و رو شد: چه کسانی سود می‌برند؟
جداسازی خانوار برای دهک‌بندی یارانه‌ها با دستورالعمل جدید قضایی کودکان تحت قیمومیت در اولویت قرار گرفت.
سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها از بازنگری و اصلاح دستورالعمل اجرایی ماده ۹ آئین‌نامه ماده ۷ قانون هدفمندسازی یارانه‌ها خبر داد. این اصلاحیه با هدف استانداردسازی فرآیندها و افزایش دقت در شناسایی خانوارها تدوین شده و از لحظه ابلاغ، لازم‌الاجرا است.
ضرورت ثبت تغییرات در سامانه ثبت احوال
بر اساس اصلاحیه جدید، تمامی درخواست‌های مربوط به جداسازی اعضای خانوار از سرپرست، تنها زمانی قابل بررسی و اقدام خواهد بود که اطلاعات مربوط به تغییرات خانوار در سامانه‌های سازمان ثبت‌احوال کشور به طور کامل ثبت و تأیید شده باشد. پس از ثبت و تثبیت این اطلاعات، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نسبت به دهک‌بندی و ارزیابی وسع اقتصادی اقدام می‌کند.
جداسازی اعضای بالای ۱۸ سال
در خصوص جداسازی اعضای خانوار بالای ۱۸ سال به دلیل ناسازگاری با سرپرست خانوار، انجام این فرآیند تنها با ارائه حکم معتبر از مراجع قضائی امکان‌پذیر خواهد بود. بدون وجود رأی قطعی دادگاه و ثبت در سامانه سازمان ثبت احوال کشور، هیچ‌گونه اقدامی در خصوص اصلاح یا ایجاد خانوار صورت نخواهد گرفت. پس از تشکیل و یا اصلاح خانوار و تطبیق اطلاعات قضائی با داده‌های سازمان ثبت احوال، دهک‌بندی توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ارسال خواهد شد.
جداسازی به دلیل خروج از قیمومیت
در خصوص جداسازی اعضای خانواری که به دلیل خروج از قیمومیت، قصد تشکیل خانوار مستقل دارند نیز آمده است که این جداسازی تنها با ارائه حکم قطعی دادگاه و پس از احراز اعتبار حکم و ثبت تغییرات مربوطه در سیستم سازمان ثبت احوال کشور امکان‌پذیر است. پس از طی این فرآیند، سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها براساس دهک‌بندی اعلام شده از سوی وزارت تعاون، اقدام به واریز یارانه به حساب سرپرست جدید می‌نماید.
جداسازی مبتنی بر وسع اقتصادی
در مورد جداسازی اعضای خانوار بالای ۱۸ سال با استناد به وسع اقتصادی، سازوکار سخت‌گیرانه‌تری پیش‌بینی شده است. در این حالت، عضو متقاضی پس از ثبت اطلاعات خود در سامانه سازمان ثبت احوال کشور و بررسی تمکن مالی و سطح درآمد توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و تأیید، خانوار مستقل معرفی می‌شود. خانوار مستقل و خانوار اصلاح شده، پس از دهک‌بندی جدید بر پایه داده‌های پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان تعیین و پس از تأیید نهایی برای واریز یارانه به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها ارسال می‌گردد.
تأکید بر ثبت و تأیید اطلاعات
اجرای صحیح فرایند جداسازی در تمام انواع آن منوط به ثبت و تأیید اطلاعات هویتی در سامانه سازمان ثبت‌احوال کشور می‌باشد. همچنین انطباق داده‌ها با پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان، تعیین دهک اقتصادی توسط وزارت تعاون و ثبت نهایی خانوار جدید نیز پس از مشخص شدن به سازمان هدفمندسازی یارانه‌ها ارسال می‌شود. تا زمانی که این مراحل به صورت کامل طی و تأیید نشود، هیچ تغییری در وضعیت پرداخت یارانه اعضای خانوار اعمال نخواهد شد.
اهداف اصلاحیه جدید
اصلاحیه جدید نقش مهمی در شفاف‌سازی ساختار خانوار در نظام رفاهی کشور، کاهش درخواست‌های غیرمستند جداسازی، ارتقای دقت در دهک‌بندی خانوارها و جلوگیری از توزیع ناعادلانه منابع یارانه‌ای خواهد داشت.
