تحول شوکهکننده در اقتصاد منطقه: آیا تصمیمات هفتگی سرنوشتسازند؟
ایران و ازبکستان در چارچوب پیمان شانگهای و با تمرکز بر مناطق اوراسیا، کریدورهای ترانزیتی و حذف دلار از مبادلات تجاری، روابط اقتصادی خود را توسعه میدهند.
دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و ازبکستان، بر لزوم "چالاکی اقتصادی" در روابط منطقهای تاکید کرد و از سهم ناچیز ایران در تجارت خارجی ازبکستان و ضرورت بازنگری در استراتژیهای تعامل با کشورهای عضو شانگهای و اوراسیا سخن گفت.
اهمیت پیمان شانگهای در مبادلات اقتصادی
محمد مسعودی در برنامه "رهیافت" رادیو اقتصاد، با اشاره به سفر اخیر معاون اول رئیسجمهور به یکی از کشورهای عضو شانگهای، روابط تجاری ایران با اعضای این پیمان را رو به افزایش دانست. با این حال، وی عنوان کرد که "تأثیر مستقیم پیمان شانگهای بر مبادلات اقتصادی قابل اندازهگیری دقیق نیست" زیرا ماهیت این پیمان، اقتصادی نبوده و بیشتر جنبههای ژئوپلیتیک را پوشش میدهد.
لزوم تسریع در تصمیمگیریها و تقویت کریدورهای ترانزیتی
مسعودی تاکید کرد که پیگیری جدی کریدورهای ترانزیتی باید در دستور کار اصلی قرار گیرد. وی هشدار داد که در صورت عدم تصمیمگیری چابک و بهموقع، ایران از رقابت منطقهای عقب خواهد ماند. وی همچنین اشاره کرد که با تغییرات سریع ژئوپلیتیک، زمان بازنگریهای ششماهه سپری شده و لازم است تصمیمگیریها به صورت هفتگی انجام شود.
ظرفیت لجستیک ایران و فرصتهای آسیای میانه
به گفته وی، توانمندی ایران در حوزه لجستیک و ترانزیت برای کشورهای آسیای میانه اثبات شده است و باید سهم ایران در ترانزیت منطقه "بهطور جدی تثبیت و افزایش" یابد. دبیرکل اتاق مشترک، صداقت و آمادگی ایران برای انتقال دانش و فناوری به کشورهای آسیای میانه را یکی از مزیتهای مهم این کشور دانست.
مقایسه حجم تجارت ایران و ازبکستان
مسعودی حجم تجارت ایران و ازبکستان را حدود ۶۰۰ میلیون دلار عنوان کرد، در حالی که تجارت خارجی ازبکستان بیش از ۵۱ میلیارد دلار گزارش شده است. وی تاکید کرد که ایران هنوز به وزن مؤثر تجاری در این حوزه نرسیده است.
پیشنهاد جایگزینی دلار در مبادلات تجاری
وی پیشنهاد داد که ایران به جای تمرکز بر دلار، از ظرفیت روبل و یوان در مبادلات تجاری بهره ببرد. به عقیده مسعودی، خارج کردن تجارت از پیامرسان دلاری و انجام معاملات از طریق پیامرسانهای روسی یا چینی، نگرانی تجار ازبکستان در خصوص تحریمها را به طور جدی کاهش داده و میتواند تجارت دو کشور را حداقل دو برابر کند. او همچنین بر ضرورت الگوگیری ایران از تجربههای ازبکستان با چین و روسیه و فعالسازی حساب RMB تاکید کرد تا "دست ایران زیر ضرب دلار نماند."
استفاده از ظرفیتهای شانگهای و اوراسیا برای تقویت روابط
مسعودی با اشاره به اینکه پیمان شانگهای یک پیمان امنیتی–سیاسی است، بیان داشت که با تعریفهای جدید میتوان از این پیمان برای افزایش شفافیت انتقال پول و تسهیل تجارت استفاده کرد. وی افزود که ترکیب ظرفیتهای شانگهای، اوراسیا و کریدورهای ترانزیتی، "مسیر مهمی برای تقویت روابط ایران با کشورهای منطقه" خواهد بود.