فاجعه در خودروسازی: وضعیت قرمز، خروج خودروها از خط تولید؟
دخالت دولت در قیمت‌گذاری خودرو به دلیل تحریم و بنگاهداری مانع تولید و خصوصی‌سازی در صنعت خودروسازی و معدن شده است.
دبیرکل خانه صنعت و معدن: مداخله دولت در اقتصاد، موتور ناکارآمدی در خودروسازی
آرمان خالقی، دبیرکل خانه صنعت و معدن، در تحلیلی از وضعیت صنعت خودروسازی ایران، ریشه‌های اصلی مشکلات این حوزه را در مداخله‌های بی‌رویه دولت و اتخاذ سیاست‌های دستوری جستجو می‌کند.
نقش دولت در اقتصاد؛ از سیاست‌گذار تا بنگاه‌دار
خالقی با انتقاد از ماهیت نقش دولت در اقتصاد ایران، بیان داشت: "ما عادت کرده‌ایم از یک سوراخ به دفعات گزیده شویم؛ از جمله مداخله دولت در اقتصاد." وی معتقد است دولت نه تنها در تعیین قیمت‌ها و تخصیص مواد اولیه دخالت می‌کند، بلکه با ورود به عرصه بنگاهداری، از وظایف اصلی خود یعنی سیاست‌گذاری و نظارت بالادستی بازمانده است. در حالی که انتظار می‌رود دولت تنها ناظر بر عدم تخلف و پایمال شدن حقوق مردم باشد، اما شاهد حضور پررنگ آن در راس بسیاری از بنگاه‌های اقتصادی هستیم.
خودروسازی در ایران؛ در چنبره تحریم و مداخله
دبیرکل خانه صنعت و معدن، صنعت خودروسازی را موتور محرکه اقتصاد در جوامع پیشرفته خواند و اظهار داشت: "وقتی شرایط محیط کسب‌وکار بین‌المللی برای فعالین اقتصادی ما انقباض می‌یابد و تحریم عمیق‌تر و شدیدتر می‌شود، باید تنگناهای داخلی را به میزان بیشتری کاهش دهیم و شرایط محیط کسب‌وکار را بازتر و تسهیل کنیم. قرار نیست در برابر تحریم‌های خارجی ما هم تحریم‌های داخلی را تشدید کنیم." وی تأکید کرد که قیمت‌گذاری دستوری، کیفیت را بی‌معنی کرده و تولیدکنندگان را به سمت تولید کالای بی‌کیفیت سوق می‌دهد. افزایش قیمت انرژی، کمبود آن و کاهش روزهای تولید به دلیل نداشتن برق، از دیگر معضلاتی است که بر قیمت تمام‌شده و تیراژ تولید تأثیر منفی می‌گذارد.
تحریم‌های داخلی؛ مانعی در مسیر رشد
خالقی "تحریم داخلی" را به سخت‌گیری در صدور مجوزها و دیوان‌سالاری اداری تشبیه کرد و گفت: "هرقدر شرایط در بیرون سخت شد، ما باید شرایط فعالیت اقتصادی در داخل را هموارتر و کم‌هزینه‌تر کنیم." وی معتقد است در شرایط تحریمی، دولت باید به جای تشدید مداخلات، تسهیل‌گری را در اولویت قرار دهد. او با اشاره به وضعیت خودروسازی، بیان داشت که سال‌ها دولتی بودن این صنعت و تحریم‌ها، باعث شده خودروسازان از استانداردهای جهانی فاصله بگیرند. تبدیل شدن خودرو به کالای سرمایه‌ای و فرایند خرید آن به لاتاری، نتیجه مستقیم این وضعیت است.
خصوصی‌سازی؛ امید یا نگرانی؟
با اشاره به واگذاری ایران‌خودرو به بخش خصوصی، خالقی ابراز امیدواری کرد که این بار فرآیند خصوصی‌سازی با موفقیت به سرانجام برسد. وی نسبت به پیشینه نامطلوب خصوصی‌سازی در ایران هشدار داد و گفت: "دولت کارنامه خوبی در معامله‌کردن با بخش خصوصی در واگذاری‌ها و خصوصی‌سازی ندارد." او معتقد است دولت باید پای واگذاری بایستد تا بخش خصوصی با اراده و تخصص خود، ناکارآمدی‌ها را اصلاح کرده و منجر به تولید محصولی باکیفیت و قیمت به‌صرفه شود.
تعیین تکلیف حمایت تعرفه‌ای و اصلاحات ساختاری
دبیرکل خانه صنعت و معدن، خواستار تعیین تکلیف حمایت تعرفه‌ای سنگین دولت از خودروسازان شد و پرسید: "تا چه زمانی قرار است این حمایت‌ها ادامه پیدا کند؟" وی بر لزوم پذیرش تبعات تصمیمات توسط دولت تأکید کرد و بیان داشت که در شرایط فورس ماژور، باید از خودروسازان با تعویق در جرایم و تسهیلات حمایت شود، نه اینکه با تصمیمات ناگهانی، تبعات آن بر دوش تولیدکنندگان گذاشته شود. در نهایت، او بر این نکته تأکید کرد که هرگونه اصلاح در سیستم مدیریت، باید منجر به رفع ناعدالتی‌ها و ایجاد رضایت شغلی در پرسنل شود.
