تورم 2 ساله ترکید: قدرت خرید مردم خاک شد!

انتشار داده‌های جدید تورم، زنگ خطر را برای خانوارها به صدا درآورد

آخرین گزارش منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، نشان‌دهنده فشار بی‌سابقه تورمی بر خانوارها است. بررسی داده‌های تورم ماهانه و نقطه به نقطه، حاکی از رسیدن فشار تورمی به سطوحی است که می‌توان آن را نقطه اوج جدیدی در بازه زمانی چند ساله اخیر تلقی کرد.

تورم نقطه به نقطه؛ معیاری برای سنجش روند تورمی بلندمدت

طبق تعریف مرکز ملی آمار، تورم نقطه به نقطه به درصد تغییر شاخص قیمت مصرف‌کننده در یک ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل اطلاق می‌شود. این شاخص، با مقایسه هزینه‌های یک سبد کالا و خدمات در دو دوره زمانی یک ساله، سرعت یا کندی روند تورمی را در بازه‌های بلندمدت‌تر (سالانه) به خوبی نمایان می‌سازد.

نرخ تورم نقطه به نقطه در بالاترین سطح دو سال اخیر

بر اساس آخرین گزارش مرکز آمار ایران برای مهرماه 1404، نرخ تورم نقطه به نقطه کشوری به بالاترین سطح خود از بهار 1402 رسیده است. این شاخص در مهرماه 1404 معادل 48.6 درصد بوده که نسبت به شهریورماه (45.3 درصد) 3.3 درصد افزایش را نشان می‌دهد. همچنین، نرخ تورم سالانه کشور در این ماه 38.9 درصد و نرخ تورم ماهانه کشوری 5 درصد گزارش شده است.

نمودارهای تورم نقطه به نقطه حاکی از آن است که این شاخص در ماه‌های اخیر روندی صعودی را طی کرده و به سطوحی رسیده که از بهار 1402 تاکنون بی‌سابقه بوده است. لازم به ذکر است که نرخ تورم نقطه به نقطه خانوار شهری نیز از تیرماه 1404 وارد کانال 40 درصد شده است. این نرخ که در تیرماه با 1.6 درصد رشد نسبت به خردادماه به 40.7 درصد رسیده بود، در مردادماه به 41.9 درصد، در شهریورماه به 44.6 درصد و در نهایت در مهرماه به 47.8 درصد افزایش یافته است که نشان‌دهنده شتاب گرفتن روند صعودی آن است.

پیشتازی بخش خوراکی‌ها در تورم عمومی

یکی از ویژگی‌های تورم در ایران، پیشتازی برخی زیرگروه‌ها، به ویژه گروه «خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها» نسبت به سایر دسته‌ها است. در مهرماه 1404، بالاترین تورم نقطه به نقطه کشوری با 64.3 درصد به این گروه اختصاص داشته که بیشترین میزان را از اردیبهشت 1402 به ثبت رسانده است. علاوه بر این، چند زیرگروه مهم در دسته کالاهای غیر خوراکی و خدمات نیز تورمی بالاتر از شاخص عمومی را تجربه کرده‌اند؛ به طور مثال، تورم نقطه به نقطه کشوری برای بهداشت و درمان 47.8 درصد گزارش شده است.

فشار مضاعف تورم بر سبد کالاهای اساسی

در بخش خوراکی‌ها، تورم نقطه به نقطه زیرگروه نان و غلات به رقم 98.1 درصد رسیده که از مرداد 1401 تاکنون بی‌سابقه بوده است. پس از آن، زیرگروه‌های میوه و خشکبار با 94 درصد، سبزیجات و حبوبات با 77.7 درصد، و چای، قهوه، کاکائو، نوشابه و آب میوه (نوشابه‌های غیرالکلی) با 68.1 درصد، همچنان تورمی بالاتر از میانگین عمومی را تجربه می‌کنند.

تورم ماهانه گروه خوراکی‌ها در مهرماه 1404 معادل 6.6 درصد بوده است. بیشترین تورم در این گروه به ترتیب متعلق به سبزیجات و حبوبات (11.9 درصد)، انواع گوشت‌ها (6.9 درصد) و میوه و خشکبار (6.9 درصد) بوده است. این آمار نشان می‌دهد که خوراکی‌های اساسی سفره خانوارها در مهرماه نسبت به ماه پیش از آن بیش از 6.5 درصد گران‌تر شده و این امر به معنای کوچک‌تر شدن سفره‌های مردم است.