چه کسانی پشت گرانی بازار تخم‌مرغ هستند؟
در حالی که امسال مازاد تولید تخم‌مرغ در بازار وجود داشت اما این مسئله موجب ارزانی یا ثابت ماندن قیمت‌ها نشد و روندی برعکس را در پیش گرفت که به نظر می‌رسد پای افرادی درمیان است تا به افزایش قیمت‌ها دامن بزنند.
روند بررسی قیمتی در بازار نشان می‌دهد که نرخ تخم‌مرغ درحد فاصل زمان ۴ ماه بیش از دو برابر شده است؛ این درحالی است که بار‌ها تولیدکنندگان ادعای تولید مازاد و مصرف پایین مردم در تابستان را داشتند که تصور می‌شد قیمت‌ها کاهش یا حداقل ثابت بماند، اما نتیجه خارج از تصور پیش رفت و گرانی بی‌سابقه‌ای را به این بازار تحمیل کرد.
بررسی قیمتی نشان می‌دهد که تیر ماه امسال تخم‌مرغ شانه‌ای ۹۰ هزار تومان بود، سپس در مرداد به ۱۲۰ هزارتومان رسید و درشهریورماه ۱۷۰هزارتومان را هم رد کرد و در کمال ناباوری امروز ۲۰۰ هزار تومان قیمت‌گذاری شد.
به نظرمی رسد اصلی‌ترین عامل افزایش قیمت، بالا رفتن هزینه تأمین نهاده‌های خوراک دام (مانند ذرت و سویا) است که اغلب وارداتی و نرخ آنها تابع نرخ ارز است این درحالی است که با وجود نرخ مصوب برای برخی نهاده‌ها و جوجه یک روزه، تولیدکنندگان، اما بخش زیادی از آنها را با نرخ آزاد تأمین می‌کنند که این امر هزینه تمام‌شده تولید را به شدت افزایش می‌دهد.
این نخستین باری است که حتی در شرایطی که تولید مازاد وجود داشت، اما باز هم قیمت‌ها گران شد که تا حد زیادی از نبود نظارت مؤثر بر زنجیره تولید تا توزیع نشات می‌گیرد و دلالان هم از آب گل آلود ماهی گرفته و نهایت سود را از نوسان بازار سود نهایت بردند؛ به طوری که در مقطعی با وجود مازاد تولید، مرغدار را مجبور به فروش با نرخ پایین‌تر از نرخ تمام شده کرده و آن را در بازار با نرخ بالاتر عرضه می‌کند.
اما بار‌ها ادعای «تولید مازاد» از سوی مسئولان و تولیدکنندگان مطرح شد که میزان تولید داخلی بالاتر از نیاز مصرف داخلی است و بخش زیادی از این مازاد باید صادر شود یا از طریق خرید حمایتی مدیریت شود که در زمان مازاد تولید (به‌ویژه نیمه اول سال)، نرخ فروش درب مرغداری به شدت کاهش یافت و مرغداران متحمل زیان‌های سنگین شد.
زیان‌های تولیدکنندگان تخم‌مرغ به حدی بود که بسیاری از تولیدکنندگان را از بازار خارج کرد یا بسیاری از آنها را مجاب به کاهش جوجه‌ریزی کرد که همین مسئله عرضه را کاهش داده و باعث افزایش نرخ ناگهانی درورود به پاییز شد؛ البته با ورود به نیمه دوم سال، خود به خود تقاضا برای تخم‌مرغ افزایش می‌یابد که این موضوع نیز بی‌تاثیر در رشد قیمت‌ها نیست.
گرچه بسیاری از مردم تصور می‌کنند که عامل اصلی گرانی تخم‌مرغ مرتبط با کمبود تولید اشد اما افزایش شدید هزینه‌های تولید، کمبود و گرانی نهاده‌های دام و طیور، عدم حمایت کافی از تولیدکننده در زمان زیان‌دهی (که منجر به افزایش نرخ برای جبران زیان می‌شود) و ضعف در تنظیم بازار و نظارت بر توزیع است که اجازه می‌دهد نرخ نهایی محصول در بازار آزاد، بسیار فراتر از نرخ درب مرغداری باشد و شاید مرغدار برای مدتی با نرخ پایین محصول خود را بفروشد اما بعدها برای جبران ضرر به سمت واقعی شدن قیمت‌ها پیش رفته که خود را به صورت جهش قیمتی نشان می‌دهد.
