محصول پرمصرف رمضان گران شد

 با نزدیک شدن به ماه مبارک رمضان، بازار خرما به‌عنوان یکی از کالاهای اساسی مصرفی در این ایام، مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به نرخ تورم سالانه، مشکلات حوزه تولید، شرایط اقلیمی و وضعیت صادرات، این پرسش ایجاد می‌شود که در آستانه ماه رمضان نرخ خرما به ازای هر کیلوگرم چقدر است و در کل تولید و صادرات در چه وضعیتی قرار دارد؟

افزایش نرخ خرما از نرخ تورم کمتر بوده است

محمدرشید فرخی، دبیر انجمن خرما، درباره وضعیت بازار خرما توضیح داد: ایران کشوری است که نرخ تورم بالایی دارد. حتی بنا بر داده‌های دولتی، نرخ تورم سالانه ۴۰ درصد است. این نرخ تورم بر تمام اقشار و حتی کالاهای مختلف تأثیر می‌گذارد.

او ادمه داد: خرما یکی از محصولاتی است که با شرایط سختی کشت و تولید می‌شود و حتی بیشترین نرخ تورم هم بر نهاده‌های کشاورزی اعمال شده اما با این وجود، افزایش نرخ خرما از نرخ تورم کمتر بوده است.

وی درباره میزان تولید خرما عنوان کرد: تولید خرما امسال به یک میلیون و ۳۵۰ هزار تن رسیده که به‌رغم تمام مشکلات و ناملایمات، کشاورزان توانستند متوسط برداشت خود را داشته باشند.

ناترازی انرژی مشکل اصلی کشاورزان

فرخی درباره مشکلات و چالش‌های کشاورزان تصریح کرد: کشاورزان با مشکلات و چالش‌های متعددی دست‌وپنجه نرم می‌کنند که از جمله این مشکلات می‌توان به مشکلات جوی و مشکلات مدیریتی اشاره کرد.

او افزود: تغییرات اقلیمی منجر به بروز مشکلات جوی شده و ناترازی انرژی نیز مشکلات مدیریتی را به وجود آورده است. این مسئله بر صنایع تبدیلی، سردخانه‌ها و حتی تولید خرما تأثیر منفی گذاشته است. به دلیل قطعی روزانه برق کشاورزان در فصل گرما، کیفیت و حجم تولید محصولات کاهش یافته است.

وی درباره تأمین خرمای مورد نیاز بازار در ماه رمضان عنوان کرد که با وجود مشکلات حوزه تولید، مشکلی در تأمین خرمای مورد نیاز بازار در ماه رمضان وجود ندارد.

بدون انجام صادرات کشاورزان زیان می‌بینند

این فعال صنفی درباره وضعیت صادرات تشریح کرد: معمولا ۳۰ درصد محصول تولید شده، صادر می‌شود. با ۷۰درصد باقی‌مانده می‌توان نیاز بازار و نیاز صنایع تبدیلی را تأمین کرد. این صادرات باید انجام شود. بدون انجام صادرات، محصولات در انبارها و سردخانه‌ها می‌مانند و کشاورزان ضرر و زیان قابل توجهی متحمل می‌شوند.

وی درباره بازارهای هدف ایران برای صادرات خرما اظهار کرد: به دلیل تحریم‌هایی که علیه ایران وضع شده، بازارهای صادراتی ایران هم تغییر پیدا کرده است. درحال‌حاضر خرمای تولید ایران به کشورهایی نظیر روسیه، هند، چین، مالزی، اندونزی و مقدار کمی هم به اروپا صادر می‌شود.

او در پاسخ به این پرسش که خرما در کدام استان‌ها تولید می‌شود؟ گفت: بیش از ۹۰ درصد خرمای کشور در شش استان تولید می‌شود که شامل سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس، بوشهر و خوزستان است.

محدودیت و ممنوعیت‌های صادراتی راهکار مدیریت بازار نیست

فرخی درباره وضعیت فعلی بازار این محصول پیشنهاد داد: نباید برای صادرات ممنوعیت و یا محدودیتی وجود داشته باشد. اعمال محدودیت و ممنوعیت‌های صادراتی نه‌تنها راهکار مناسبی برای مدیریت بازار داخلی نیست، بلکه می‌تواند به کشاورزان به‌ویژه کشاورزان استان‌های مرزی که معیشت آنها به تولید و فروش خرما وابسته است، ضربه مهلکی وارد کند.

بررسی نرخ خرما طی یک‌سال گذشته

بررسی نرخ خرما در سال ۱۴۰۲ حاکی از آن است که در آستانه ماه رمضان سال گذشته هر کیلو خرما پیارم صادراتی با نرخ ۱۰۵ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به فروش می‎رسید. همچنین در این تاریخ خرمای خاضویی و خرمای زاهدی به ترتیب ۶۷ هزار تومان و ۶۵ هزار تومان فیمت‌گذاری شده بودند.

رطب مضافتی بم ممتاز با نرخ ۸۵ هزار تومان در اختیار مصرف‌کننده قرار نی‌گرفت و نرخ رطب مضافتی کارنتی هم ۶۷ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم بود.

اما امسال و در آستانه ماه رمضان سال ۱۴۰۳، نرخ هر کیلو خرمای پیارم صادراتی به ۱۳۰ هزار تومان رسیده و خرمای مضافتی بم هم بسته به نوع و کیفیت از ۹۵ هزار تا ۱۲۵ هزار تومان در بازار عرضه می‌شود. همچنین خرمای خاضویی یک کیلوگرمی ۸۵ هزار تومان و خرمای زاهدی هم از ۵۵ هزار تومان تا ۱۲۵ هزار تومان به فروش می‌رسد.

بررسی‌ها نشان می‌دهد که نرخ خرمای پیارم نسبت به سال گذشته ۲۴ درصد و خرمای خاضویی ۲۷ درصد افزایش نرخ داشته‌اند. البته خرمای مضافتی بم هم نسبت به سال گذشته ۴۸ درصد رشد نرخ داشته است.

براساس این گزارش، هرچند فعالان صنفی بر این باورند که نرخ خرما افزایش چندانی نداشته، اما این محصول هم افزایش نرخ داشته و حتی در برخی از انواع خرما حتی از نرخ تورم هم بالاتر بوده و اگر این افزایش نرخ همچنان روند صعودی داشته باشد، قطعا خرما هم همچون بسیاری از کالاهای اساسی، کم‌کم از سفره مردم حذف می‌شود.