فاجعه در سامانه سجام! ثبت نام‌ها 300 درصد جهش کرد، دلیلش چیست؟
رشد ثبت نام و احراز هویت سجام منجر به افزایش سرمایه گذاران در بازار سرمایه و سهام عدالت شده است.
رشد چشمگیر ثبت‌نام در سامانه سجام؛ مهر ماه رکورد زد
افزایش 298 درصدی ثبت‌نام و 138 درصدی احراز هویت در مقایسه با شهریور
بر اساس آخرین آمار منتشر شده از سوی شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، در مهر ماه سال جاری 214 هزار و 166 سهامدار جدید در سامانه جامع اطلاعات مشتریان «سجام» ثبت‌نام کرده و 128 هزار و 852 سرمایه‌گذار نیز احراز هویت خود را تکمیل نموده‌اند. این آمار در مقایسه با ماه پیش از آن، یعنی شهریور ماه، با رشدی معادل 298 درصد در بخش ثبت‌نام و 138 درصدی در بخش احراز هویت مواجه بوده است.
سجام، زیرساختی حیاتی برای بازار سرمایه
ثبت‌نام بیش از 214 هزار سهامدار در ماه ابتدایی فصل پاییز، مهر تأییدی بر تداوم روند پذیرش سامانه سجام توسط سرمایه‌گذاران در بازار سرمایه است. این سامانه از زمان معرفی خود، هر ساله شاهد میلیون‌ها ثبت‌نام و احراز هویت جدید بوده و به تدریج به زیرساختی حیاتی برای هرگونه فعالیت در بازار سرمایه، از جمله دریافت سود سهام عدالت و سودهای جاری شرکت‌ها، تبدیل شده است.
جهش آماری؛ رمزگشایی از دلایل رشد
این جهش قابل‌توجه در آمار ماهانه، نشان‌دهنده تداوم روند پذیرش گسترده این سامانه به عنوان هسته اصلی هویت‌دهی در بازار سرمایه است. جزییات این گزارش حاکی از آن است که در مهرماه، 128 هزار و 852 سرمایه‌گذار نیز فرآیند احراز هویت خود را تکمیل کرده‌اند. با احتساب این آمار جدید، مجموع ثبت‌نام‌های انجام‌شده در سامانه سجام از ابتدای معرفی تا پایان مهرماه 1404، به رقم 47 میلیون و 713 هزار و 22 نفر رسیده است. همچنین، تا این تاریخ، 40 میلیون و 246 هزار و 803 نفر نیز احراز هویت نهایی را انجام داده‌اند.
پیشتازی مهر ماه در برابر فصل تابستان
بررسی آمارهای فصلی نشان می‌دهد که در تابستان امسال مجموع ثبت‌نام‌ها کمتر از 120 هزار نفر بوده است، اما با آغاز پاییز، تنها در مهر ماه بیش از 214 هزار نفر به جمع کاربران سجام افزوده شده‌اند؛ رشدی چشمگیر که در مقایسه فصلی، یکی از بالاترین نرخ‌های جذب سرمایه‌گذار دیجیتال در سال‌های اخیر به شمار می‌رود.
الزامی شدن سجام، موتور محرک رشد
رشد نزدیک به 300 درصدی آمار ثبت‌نام «سجام» در مهرماه 1404 یک رخداد صرفاً تصادفی نیست. با توجه به روند نسبتاً ثابت آمارهای ماهانه در شش ماه ابتدایی سال، این جهش بزرگ احتمالاً از یک سو به دلیل پرداخت سود سهام عدالت و از سوی دیگر در واکنش مستقیم به ابلاغیه سازمان بورس و اوراق بهادار در خصوص الزامی شدن استفاده از اطلاعات «سجام» برای ارائه خدمات کارگزاری‌ها رخ داده است. این ابلاغیه، که فرآیند به‌روزرسانی اطلاعات مشتریان را به طور کامل از شرکت‌های کارگزاری سلب کرده و آن را منوط به اطلاعات سجام کرده است، یک اهرم فشار مؤثر برای سوق دادن فعالان بازار به سمت تکمیل اطلاعاتشان بوده است. این اقدام نشان می‌دهد که رویکرد سازمان بورس به سمت تأیید هویت متمرکز و یکپارچه تغییر کرده و «سجام» رسماً از یک سامانه «توصیه‌ای» به یک سامانه «الزامی و حیاتی» برای ادامه فعالیت در بازار تبدیل شده است.
جزییات ثبت‌نام و احراز هویت در 7 ماه ابتدایی 1404
جزییات ثبت‌نام و احراز هویت در سال جاری نیز حاکی از آن است که در فروردین ماه تعداد 83 هزار و 648 نفر، اردیبهشت تعداد 70 هزار و 724 نفر، خرداد ماه تعداد 40 هزار و 601 نفر، تیر ماه تعداد 28 هزار و 434 نفر، مرداد ماه تعداد 38 هزار و 608 نفر، شهریور ماه تعداد 53 هزار و 746 نفر و مهر ماه تعداد 214 هزار و 166 نفر در سامانه «سجام» ثبت‌نام کرده‌اند. در بخش احراز هویت نیز در فروردین ماه تعداد 66 هزار و 475 نفر، اردیبهشت تعداد 67 هزار و 316 نفر، خرداد ماه تعداد 37 هزار و 931 نفر، تیر ماه تعداد 28 هزار و 323 نفر، مرداد ماه تعداد 36 هزار و 385 نفر، شهریور ماه تعداد 45 هزار و 116 نفر و مهر ماه تعداد 128 هزار و 852 نفر این فرآیند را تکمیل نموده‌اند.
تمرکز رشد در پایتخت
از سویی دیگر، آمار ثبت‌نام و احراز هویت در مهر ماه نشان می‌دهد در حالی‌که استقبال از سامانه سجام در پایتخت و مراکز استان‌ها رشد چشمگیری داشته، اما استان‌های کمتر توسعه‌یافته هنوز سهم محدودی از این فرآیند را به خود اختصاص داده‌اند. این شکاف دیجیتال، لزوم سرمایه‌گذاری هدفمند در آموزش مالی و زیرساخت‌های فناوری مناطق کم‌برخوردار را یادآور می‌شود. داده‌های مهرماه 1404 نشان می‌دهد تهران همچنان پیشتاز ثبت‌نام در کشور است. سهم بالای تهران از کل ثبت‌نام‌های جدید، نشان‌دهنده آن است که علاوه بر تراکم جمعیت و دسترسی بهتر به زیرساخت‌ها، تمرکز نهادهای مالی، شرکت‌های بزرگ و تصمیم‌گیری‌های اقتصادی در پایتخت، موجب شده تا بخش قابل توجهی از سرمایه‌گذاران جدید (چه ساکنین و چه فعالان مرتبط با تهران)، از این استان وارد سامانه شوند.
10 استان پیشتاز ثبت نام در مهر ماه 1404
بر اساس آمار ثبت‌نام استانی در سامانه «سجام»، 10 استان «تهران با 12 هزار و 88، اصفهان با 2 هزار و 918، خراسان رضوی با 2 هزار و 419، خوزستان با 2 هزار و 28، فارس با یک هزار و 906، البرز با یک هزار و 609، آذربایجان شرقی با یک هزار و 529، مازندران با یک هزار و 221، گیلان با 997 و مرکزی با 805 مورد» در صدر بیشترین ثبت‌نام‌کنندگان در کل ایران در ماه مهر قرار دارند.
10 استان با کمترین ثبت‌نام در مهر ماه 1404
از سوی دیگر، بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، 10 استان «ایلام با 157، خراسان شمالی با 192، کهگیلویه و بویراحمد با 215، خراسان جنوبی با 237، چهارمحال و بختیاری با 253، زنجان با 256، اردبیل با 289، سمنان با 313، کردستان با 315 و بوشهر با 397» در انتهای لیست کمترین ثبت‌نام‌کنندگان در سامانه «سجام» در بین سایر استان‌ها در ماه مهر قرار دارند.
